اسماء و صفات الهی 27، رزاقیت خداوند 8

\documentclass[a4paper,12pt]{article} \begin{document} \\ (مجری)\\ الآن در خدمت حاج‌آقای رضایی هستیم، عرض خوش‌آمد و تشکر از حضور حضرتعالی.\\ \\ (استاد)\\ {\large «ِبِسمِ اللهِ أَلْرَّحمٰنِ أَلْرَّحیم»،} من هم عرض سلام دارم خدمت حضرتعالی و همه بینندگان ثابت‌قدم این برنامه، امیدوارم ان‌شاء‌الله نماز اول وقت همه مورد قبول درگاه الهی قرار گرفته باشد.\\ \\ (مجری)\\ ان‌شاء‌الله، خیلی خوش آمدید، ممنونم از حضور شما. شما که روز‌های یکشنبه پای گیرنده‌هایتان برنامه تا آسمان را انتخاب می‌کنید و بیننده هستید، چند جلسه است، نزدیک دو ماه است که حاج‌آقا در مورد صفت رزاقیت حضرت حق صحبت می‌کنند و عوامل مختلفی که باعث گشایش روزی می‌شود را در طی جلسات گذشته برایمان گفتند و اگر بخواهم یک جمله به عنوان جمله خاص از این مطالب خدمت شما عرض کنم، این است که بهترین روزی برای انسان روزی‌ای است که روزی کفاف نامیده می‌شود. یعنی در حدی که انسان محتاج به دیگران نباشد و به اندازه هزینه‌کرد خودش هم بتواند درآمدی داشته باشد و استفاده کند و از آن مهم‌تر که روزی حلال به دست انسان برسد ان‌شاء‌الله.\\ اما ادامه بحثمان را امروز خدمت حاج‌آقا خواهیم داشت، ضمن اینکه عواملی را که باعث کاهش روزی می‌شود را حاج‌آقا برایمان خواهند گفت و چند سوال دیگر. اما اجازه بدهید از این سوال شروع کنم که آیا دعا در گسترش روزی نقشی دارد؟\\ در چه صورتی دعای انسان در این مورد مستجاب نمی‌شود؟\\ \\ (استاد)\\ بله، دعا در گسترش روزی انسان بسیار نقش دارد، خدای متعال به ما امر کرد و فرمود: {\large «وَاسْأَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ 1»،} اصلاً از فضل الهی سوال کنید و از ائمه (علیهم السلام) روایت شده است که فرمودند هر انسانی یک روزی مقدر دارد اما یک روزی‌ای هم دارد که اگر دعا کند به او می‌رسد و اگر دعا نکند به او نمی‌رسد. پس دعا در گسترش روزی نقش دارد و اصولاً خدای متعال فرمود: {\large «قُلْ مَا يَعْبَأُ بِكُمْ رَبِّي لَوْلَا دُعَاؤُكُمْ»،} اگر دعا نباشد، خدا اصلاً به انسان توجه نمی‌کند، چه در شفای مریض، چه در گسترش روزی، چه در برآورده شدن حوائج، فرقی نمی‌کند، باید انسان اهل دعا باشد. در روایت داریم {\large «كانَ أميرُ المُؤمِنينَ عليه السلام رَجُلاً دَعَّاءً 3»،} علی بن ابیطالب (علیه السلام) انسانی بود که زبانش از دعا نمی‌افتاد و بسیار اهل دعا بود. در آن حدیث قدسی هم داشتیم که خدای متعال به حضرت موسی (علیه السلام) فرمود که حتی نمک غذایت را هم از من بخواه، یعنی تو اهل دعا و خواستن باش در کوچک و بزرگ. دعاهای فراوانی از اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) در مورد روزی نقل شده است که ما به بعضی اشاره می‌کنیم. معاویه بن عمار که از بهترین اصحاب امام صادق (علیه السلام) بود، نقل می‌کند که من از امام صادق (علیه السلام) خواستم برای رزق دعایی به من بیاموزد، حضرت این دعا را به من آموخت و من برای زیاد شدن رزق و روزی چیزی بهتر از این دعا ندیدم. این دعا را مرحوم کلینی در کافی، جلد 2، صفحه 550 نقل کرده است.\\ {\large «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ الْحَلَالِ الطَّیبِ»،} خدایا از فضلت روزی من کن، روزی‌ای که گشاده باشد، حلال باشد، پاک باشد.\\ {\large « رِزْقاً وَاسِعاً حَلَالًا طَیباً بَلَاغاً لِلدُّنْیا وَ الْآخِرَةِ صَبّاً صَبّاً»،} این روزی حلال و طیب هم دست من را در دنیا بگیرد، هم دست من را در آخرت بگیرد و این روزی بر من چونان بارانی که می‌ریزد و فراوان می‌ریزد، ببارد، {\large «صَبّاً صَبّاً».}\\ {\large «هَنِیئاً مَرِیئاً مِنْ غَیرِ كَدٍّ وَ لَا مَنٍّ مِنْ أَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ»،} این روزی‌ای که به من می‌دهی گوارای من باشد و این روزی‌ای که به من می‌دهی من را به اذیت نیفکند و منت احدی را بر سر من نگذارد.\\ {\large « إِلَّا سَعَةً مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ فَإِنَّكَ قُلْتَ‏ وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ‏ فَمِنْ فَضْلِكَ أَسْأَلُ وَ مِنْ عَطِیتَكَ أَسْأَلُ وَ مِنْ یدِكَ الْمَلِی‏ءِ أَسْأَلُ»،} خدایا من فقط از دست تو می‌خواهم و از دست دیگری نمی‌خواهم. خب کل دعا دو سطر بیشتر نبود که ما خواندیم.\\ \\ (مجری)\\ من خواهش می‌کنم یک بار دیگر آدرسش را بفرمایید یا اگر بخواهند در فضای اینترنت جسنجو کنند با چه عنوانی دعا را جستجو کنند.\\ \\ (استاد)\\ بزنند دعای امام صادق (علیه السلام) به معاویه بن عمار، ضمناً ما در پلتفرم ایتا یک کانالی داریم که تمام اینها را در آن بارگذاری می‌کنیم و آدرس را خدمت رفقا ان‌شاء‌الله ارائه خواهیم کرد. می‌گوییم که ان‌شاء‌الله زیرنویس کنند، همه این دعاها و همه این عوامل گشایش و تنگی روزی را آن‌جا بارگذاری می‌کنیم، چه اینکه همین برنامه تا آسمان آن‌جا بازپخش خواهد شد.\\ خب، آن دعای مشهور، دعای دوم که همه ما هم بلد هستیم، گفتند که در سجده آخر نماز بخوانید، روایت هم از امام باقر (علیه السلام) به زید شهام است.\\ {\large «یاخَیرَ الْمَسْئُولِینَ وَ یا خَیرَ الْمُعْطِینَ ارْزُقْنِی وَ ارْزُقْ عِیالِی مِنْ فَضْلِكَ الْوَاسِعِ فَإِنَّكَ‏ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیمِ 4».}\\ این از دعاهای رزق است و به ما گفتند که در دعای آخر نماز بخوانید، علمای ما می‌خواندند.\\ دعای دیگر، باز دعای امام صادق (علیه السلام) است، ابوبصیر تقل می‌کند، می‌گوید که من تنگدست شدم، برای گسترش روزی به امام صادق (علیه السلام) رو زدم، حضرت هم این دعا را به من آموختند و از وقتی این دعا را خواندم، دیگر هیچ تنگدستی سراغ من نیامد. دعا هم دعای سبک و آسانی است.\\ {\large «یا خَیرَ مَدْعُوٍّ وَ یا خَیرَ مَسْئُول‏ وَ یا أَوْسَعَ مَنْ أَعْطَى وَ یا خَیرَ مُرْتَجًى ارْزُقْنِی‏ وَ أَوْسِعْ‏ عَلَی‏ مِنْ رِزْقِكَ وَ سَبِّبْ لِی رِزْقاً مِنْ قِبَلِكَ‏ إِنَّكَ عَلى‏ كُلِّ شَی‏ءٍ قَدِیر 5».}\\ دو سطر بیشتر نیست که حالا هم من خواندم، هم در برنامه وجود دارد، عزیزی می‌تواند بشنود و یادداشت کند.\\ آن دعای مشهور هم هست که ما بعد از نماز عشاء آن دعا را می‌خوانیم و مرحوم آقای شیخ عباس قمی فرمودند که این دعا از دعاهایی است که در رزق خیلی نقش دارد.\\ {\large «اللّهُمَّ إِنَّهُ لَيْسَ لِي عِلْمٌ بِمَوْضِعِ رِزْقِي وَإِنَّما أَطْلُبُهُ بِخَطَراتٍ تَخْطُرُ عَلى قَلْبِي»،} خدایا من نمی‌دانم روزی‌ام کجاست، در مفاتیح، در تعقیبات نماز عشاء این دعا وارد شده است.\\ دعای دیگر از رسول گرامی اسلام (صلی الله علیه و آله) که این هم دو سطر یا یک سطر از امام صادق (علیه السلام) این دعا آمده است. این دعا دستورش این است، دو ماه پشت‌سر هم فرمود امام صادق (علیه السلام) که می‌شود 60 روز، اگر انسان روزی 400 بار این دعا را بخواند، گنجی از مال یا گنجی از علم به او می‌رسد، یک سطر هم بیشتر نیست. {\large «أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذي لا إِلـهَ إِلاّ هُو، الْحَيُّ الْقَیُّومُ، الرَّحْمنُ الرَّحیمُ، بَدیعُ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ، مِنْ جِمیعِ ظُلْمي وَ جُرْمي و إِسْرافي عَلي نَفْسي وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ».}\\ این استغفار، استغفار کبیر هم هست که مرحوم آقای قاضی بر آن تأکید داشتند، یک بار دیگر می‌خوانم، دو ماه پشت‌سر هم، روزی 400 مرتبه، اگر بین‌الطلوعین گفته بشود، البته بهتر است: {\large «أسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذي لا إِلـهَ إِلاّ هُو، الْحَيُّ الْقَیُّومُ، الرَّحْمنُ الرَّحیمُ، بَدیعُ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ، مِنْ جِمیعِ ظُلْمي وَ جُرْمي و إِسْرافي عَلي نَفْسي وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ».}\\ ما می‌دانیم ذکر شریف استغفار خود یک ذکری است که ذکر فوق‌تخصصی روزی است که انسان اگر بر استغفار تأکید کند. اصلاً در روایات از اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) سوال کردند که عند استطباء الرزق ما چه کار کنیم؟\\ استطباء یعنی احساس می‌کنیم روزی‌مان دارد تنگ می‌شود، خدا دارد بر ما تنگ می‌گیرد، روایات می‌گوید که ذکر شریف استغفار را زیاد بگو، زیاد بگو: {\large « أَسْتَغْفِرُ ٱللَّٰهَ رَبِّي وَأَتُوبُ إِلَيْهِ».} این هم ذکر استغفار بود، منتها با یک دستور خاص، 60 روز، هر روز 400 مرتبه این استغفار کبیر گفته شود و اما اینکه شما گفتید اگر دعا کردیم و مستجاب نشد، چه دلیلی دارد که دعای من مستجاب نمی‌شود؟\\ \\ (مجری)\\ ببخشید این را پرسیدم چون خیلی‌ها این سوال در ذهنشان است که می‌گویند ما دعاهای مختلف، اذکار مختلف را می‌گوییم اما همچنان مشکل روزی داریم.\\ \\ (استاد)\\ ببینید چند عامل در روایات ما برای این مطلب گفته شده است.\\ عامل اول گناه است، ما در دعای کمیل می‌خوانیم که خدایا من به تو پناه می‌برم از گناهانی که {\large «تَحْبِسُ ألْدُّعاء»،} جلوی استجابت دعا را می‌گیرد.\\ \\ (مجری)\\ دعای من به آسمان نمی‌رود.\\ \\ (استاد) \\ نمی‌رود، طرف اهل چت با نامحرم است، مدام یا الله می‌گوید، خب دست از این گناهت بردار. اهل ارتباط با نامحرم به صورت نامشروع است نعوذبالله یا نه، زبانش دست خودش نیست، هر جا می‌نشیند غیبت می‌کند که {\large «اَلْغِيبَةُ أَشَدُّ مِنَ اَلزِّنَا 6»،} خب بعد هم مدام دعا می‌کند که خدایا به من مال بده، به من روزی بده، احیاناً بچه ندارد، به من بچه بده.\\ خدای متعال می‌گوید که تو حرف من را گوش کن، تا من هم حرف تو را گوش بدهم، یعنی چه؟\\ گناهان می‌تواند دعای من را محبوس کند، خب دعا بالا نمی‌رود. یکی از بخش‌هایی که ما دعا می‌کنیم دعا برای روزی است، خب طبیعی است مطلق دعا که بالا نرفت، دعا برای روزی هم بالا نمی‌رود.\\ دوم، من دعا بکنم اما این دعای من بدون پشتوانه عملی باشد، این روایت را قبلاً در همین برنامه خواندیم، اهل‌بیت (علیهم السلام) فرمودند که {\large «مَن وَجَدَ ماءً و تُرابا ثُمّ افتَقَرَ فَأبعَدَهُ اللّه 7»،} یا {\large «فَعَلَیهِ لَعنةُ الله»،} اگر کسی خدا در اختیارش آب گذاشته، زمین هم گذاشته است، یک ملتی، یک امتی، یک قبیله‌ای، یک فامیلی، یک روستایی، یک شهری ولی در عین حال تنگدست است و فقیر است، فرمود این چنین کسی از رحمت الهی به دور است. مرحوم امام اول انقلاب فرمودند خراسان برای کشاورزی ایران را بس است. اگر انسان درست با این شرایط جدید آبیاری، با این شرایط جدید کشاورزی بتواند درست عمل کند، آب را مدیریت کند، زمین را مدیریت کند.\\ خب ببینید، این روایت که آب و زمین گفته است، خب شغل در آن زمان کشاورزی بوده است، حالا من مغازه‌ای دارم، درست از آن درآمد کسب نمی‌کنم، وسیله‌ای دارم، درست از آن وسیله درآمدزایی نمی‌کنم. الآن دولت دارد اصرار می‌کند که خانه‌های خالی را به مستأجر بدهید، منصفانه هم بدهید، ما چند ده هزار، چند صد هزار خانه خالی در کشور داریم. خب ببینید اینها باعث می‌شود که دعای من برای گسترش روزی مستجاب نشود، من وسیله گسترش روزی را دارم.\\ پس این گسترش روزی یک نکته است که من دعا می‌کنم اما این دعا بالا نمی‌رود. خدا فرموده است من به تو دادم، خودت عمل نکردی.\\ دیگر از اموری که باعث می‌شود دعای من مستجاب نشود این است که من الحاح در دعا نداشته باشم، الحاح یعنی اصرار، خدای متعال دوست دارد من از دعا کردن خسته نشوم، اصلاً خدای متعال این صدای من را دوست دارد. یک بار، دو بار، سه بار دعا می‌کنم، دست برمی‌دارم، می‌گفت سه چهار بار حرم رفته‌ام، روزی‌ام زیاد نشده است، دیگر حرم نمی‌روم، خب این سنت اسلامی نیست. خدای متعال الحاح و اصرار در دعا را دوست دارد. دعای من مستجاب نشده است چون من الحاح در دعا نداشته‌ام.\\ مورد آخر اخلاص در دعا است، فرمود: {\large «ادْعُونِی أَسْتَجِبْ لَکُم 8»،} فقط از من بخواه، نصف نگاهت به حساب بانکی‌ات است، نصف نگاهت به یارانه‌ات است، نصف نگاهت به جیب مادرت است، نصف نگاهت به جیب پدرت است، بعد هم یک {\large «اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی رِزقاً حلالاً واسعاً »،} هم می‌گویی در کنارش، این اخلاص در دعا نیست. خب، طبیعی است اگر انسان در دعا اخلاص نداشته باشد، دعایش مستجاب هم نمی‌شود.\\ \\ (مجری)\\ خیلی متشکرم، بخش اول را با حاج‌آقا صحبت کردیم و در مورد دعاهایی که در افزایش و گسترش روزی نقش دارند برایمان صحبت کردند، برویم یک بخشی را ببینیم، فرازهایی از آیات وحی را با هم مرور می‌کنیم و برمی‌گردیم ادامه صحبت‌ها و سوالات در مورد صفت رزاقیت حضرت حق.\\ \\ (تیزر)\\ {\large «وَأَمَّا الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ فَزَادَتْهُمْ رِجْسًا إِلَىٰ رِجْسِهِمْ وَمَاتُوا وَهُمْ كَافِرُونَ (125)\\ أَوَلَا يَرَوْنَ أَنَّهُمْ يُفْتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٍ مَرَّةً أَوْ مَرَّتَيْنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَلَا هُمْ يَذَّكَّرُونَ (126)»}\\ اما کسانی که در قلب‌هایشان بیماری نفهمی است، همواره پلیدی بر پلیدیشان می‌افزاید و در حال کفر از دنیا خواهند رفت.\\ آیا آن‌ها نمی‌بینند که هر سال یک بار یا دو بار آزمایش می‌شوند؟ \\ با این وجود باز توبه نمی‌کنند و پندی نمی‌گیرند.\\ سوره مبارکه توبه. (پایان تیزر)\\ \\ (مجری)\\ خدمت شما عزیزان هستیم و بحث صفت رزاقیت حضرت حق که خیلی هم مورد سوال و ابتلای خیلی‌ها است، همه ما در این باره سوال داریم که خب تلاش می‌کنیم و از خدا روزی حلال هم می‌خواهیم اما شرایط به گونه‌ای هست که گاهی وقت‌ها محقق نمی‌شود. اما نکاتی که حاج‌آقا فرمودند، مثلاً دعاهایی که فرمودند در این باره کارگشا و راهگشا است، ان‌شاء‌الله همه‌مان نتیجه می‌گیریم. یک سوال دیگر می‌خواهم بپرسم، حاج آقا اگر خداوند لطف کرد و روزی گسترش یافت چگونه باید شکرگزار باشم؟\\ \\ (استاد)\\ بله، یک نکته‌ای را من در ارتباط با آن سوال قبلی عرض بکنم، در بحث دعا، ببینید ما می‌دانیم از نظر تاریخی حضرت امام جواد (علیه السلام) داماد مأمون شدند و این با اصرار خود مأمون صورت گرفت.\\ \\ (مجری)\\ در واقع اجبار مأمون.\\ \\ استاد) \\ به یک معنا اجبار مأمون، البته یک دختر هم مأمون به خود امام رضا (علیه السلام) داده است و به نظر می‌رسد این توطئه‌ای باشد چون دوست داشت از این دو دختری که به این پدر و پسر داده است، فرزند پسری به دنیا بیاید و چون مأمون شیعه بود، بتواند امامت را در نسل خودش ادامه‌دار ببیند، یعنی دین و دنیا را به یک معنا یک‌جا داشته باشد.\\ در این ازدواج امام جواد (علیه السلام) به مأمون نامه‌ای نوشتند، نامه، خیلی نامه شیرینی است، این نامه بخشی‌اش مربوط به بحث ما می‌شود که من الآن این را قرائت می‌کنم.\\ \\ امام (علیه السلام) نوشتند که {\large «أَنَّ لِكُلِّ زَوْجَةٍ صَدَاقاً مِنْ مَالِ زَوْجِهَا 9»،} هر خانمی در مال شوهرش مهریه‌ای دارد، {\large «وَ قَدْ جَعَلَ اَللَّهُ أَمْوَالَنَا فِي اَلْآخِرَةِ مُؤَجَّلَةً مَذْخُورَةً هُنَاكَ»،} اموال ما اهل‌بیت (علیهم السلام) برایمان کنز شده است، گنج نهاده شده است، آخرت به ما داده شده است، این‌جا داده نمی‌شود. فرمود که {\large «كَمَا جَعَلَ أَمْوَالَكُمْ مُعَجَّلَةً فِي اَلدُّنْيَا وَ كَثُرَ هَاهُنَا»،} مال شما را این‌جا به شما داده است، مال ما برای آخرت مانده است. حالا من می‌خواهم به دختر تو مهریه بدهم، یک مهریه معنوی می‌دهم. {\large «وَ قَدْ أَمْهَرْتُ اِبْنَتَكَ اَلْوَسَائِلَ إِلَى اَلْمَسَائِلِ»،} من یک کتاب و دفترچه به دختر تو می‌دهم که اسم این دفترچه است الوسائل الی المسائل، یعنی راه‌ها و وسیله‌ها به سوی آرزوها و به سوی مطلوب‌ها. چطور ما بتوانیم، با چه راهی به آرزوی خودمان برسیم. حالا این الوسائل الی المسائل ده تا مناجات است که این مناجات‌ها را پدرم موسی بن جعفر (علیه السلام) به من داد، او از پدرش امام صادق (علیه السلام) گرفت، او از پدرش امام باقر (علیه السلام)، او از امام زین العابدین (علیه السلام)، او از امام حسین (علیه السلام)، او از امام حسن (علیه السلام)، او از امیرالمومنین (علیه السلام)، او از رسول خدا (صلی الله علیه و آله)، رسول خدا (صلی الله علیه و آله) از جبرئیل، جبرئیل از خدای متعال، 10 تا مناجات است، پس حدیث به یک معنا حدیث قدسی است. یعنی کلام، کلام خدای متعال است.\\ از المناجات بالاستخارة، طلب خیر، المناجات بالاستقالة، طلب مغفرت، المناجات بالسفر، سفر می‌خواهی بروی، چطور با خدا مناجات کن. بعد چهارمی می‌آید، المناجات بالطلب الرزق، مناجات طلب رزق، از بهترین مناجات‌ها است.\\ {\large «اللَّهُمَّ أَرْسِلْ عَلَيَّ سِجَالَ رِزْقِكَ مِدْرَاراً وَ أَمْطِرْ عَلَيَّ سَحَائِبَ إِفْضَالِكَ غِزَاراً وَ أَدِمْ غَيْثَ نَيْلِكَ إِلَيَّ سِجَالًا»،} از بهترین دعاهای طلب رزق است، در کتاب بحارالانوار، جلد 94، صفحه 116، این مناجات آمده است. از این مناجات هم بخشی‌اش را مرحوم اقای شیخ عباس قمی در ملحقات مفاتیح دارد و ذکر کرده است. این مناجات‌های 10 گانه که الوسائل الی المسائل است، بسیار مناجات‌های مطلوبی است، روایت بسیار معتبر است. سفر می‌خواهی بروی، مناجات للسفرش را بخوان، گنهکاری مناجات بالاستقالة را بخوان، روزی بر تو تنگ شده است، مناجات للطلب الرزقش را بخوان، مثل دعای بیست‌و‌نهم صحیفه سجادیه، وقتی امام سجاد (علیه السلام) روزی بر او تنگ می‌شد، آن دعا را می‌خواند، خب ما هم آن دعا را بخوانیم.\\ کرونا آمد، مقام معظم رهبری فرمودند که مردم همه بردارند و دعای هفتم صحیفه سجادیه را بخوانند. مناجات بالستعاذة، از چیزی می‌خواهی پناه ببری. المناجات بالطلب الحج، الآن حج نزدیک شد، حاجی‌ها دارند آماده می‌شوند، حج از خدا می‌خواهی، این دعا را بخوان.\\ پس یکی از دعاها دعای الوسائل الی المسائل امام جواد (علیه السلام) است که حدیث، حدیث قدسی است، آدرسش را دادیم، خود مناجات هم ان‌شاء‌الله خدمت عزیزان عرضه می‌کنیم. سراغ سوال حضرتعالی بیاییم که اگر خدای متعال لطف کرد و روزی وسعت یافت، ما چگونه باید شکرگزار باشیم؟\\ ببینید، قاعده کلی شکر چه بود؟\\ شکر معنی‌اش این بود که من هر نعمتی را در آن مسیری که خدای متعال فرموده است، در همان مسیر مصرف کنم. خدا به من چشم داده است، زیبایی‌های آسمان و زمین را ببینم.\\ آسمان را ببینم، بگویم {\large «مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ 10»،} خدایا تو این را باطل نیافریدی. چشم برای این نیست که من صفحه ناهنجار، فیلم ناهنجار ببینم، به ناموس مردم زل بزنم. گوش هم همینطور است، گوش برای این نیست که من ترانه و موسیقی گوش بدهم.\\ سراغ روزی گسترده می‌آییم، روزی گسترده شکر عملی‌اش این است، یک، من واجبات مالی‌ام را با این روزی ادا کنم. ببینید، بخشی از واجبات مالی، نفقات واجب است. من نمی‌توانم بر زن و بچه‌ام تنگ بگیرم. من نمی‌توانم خودم ثروتمند باشم، مادرم در مضیقه باشد، پدرم در مضیقه باشد. می‌دانید پدر و مادر در طبقه اولی هستند حتی در ارث، یعنی پدر و مادر واجب النفقه هستند. بچه بعد از ازدواج واجب النفقه پدر و مادر نیست اما پدر و مادر تا آخر عمر واجب النفقه بچه هستند.\\ پس، یک واجبات مالی‌ام را بدهم، نفقات واجبه، یکی‌اش زکات مال من است، یکی‌اش خمس مال من است که باید بپردازم. کثیری خمس نمی‌دهند می‌گویند که ما مالیات می‌دهیم؛ مالیات هیچ ربطی به خمس ندارد. خمس یک مقرری است که خدای متعال (مشخص کرده است)، {\large «وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَيْءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ 11».}\\ دوم، اهل‌بیت (علیهم السلام) فرمودند که اگر خدای متعال به شما روزی گشاده‌ای داد. مثلاً عرض می‌کنم، پایان کار شغلی‌ات بود، حالا آخر سر آن هدیه طول شغلت را به تو دادند، یک صد میلیون، دویست میلیون دستت آمد، خدای متعال هم دوست دارد که تو هم یک گشایش جدید به خانواده‌ات بدهی، دوست دارد {\large «أن يَرَى أَثَرَ نِعْمَتِه علَي عیالِک»،} اثر نعمت را بر عیال تو ببیند.\\ سوم، فرمود {\large «َالَّذِينَ فِي أَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ، لِلسَّائِلِ وَالْمَحْرُومِ 12».}\\ امیرالمومنین (علیه السلام) فرمود تو در جامعه‌ای زندگی کنی، تا این‌جا خوردی، دیگری از گرسنگی دارد درد می‌کشد، تو انسان نیستی.\\ \begin{center} {\large «َ حَسْبُكَ داءً اَنْ تَبيتَ بِبِطْنَة \hspace*{2.5cm} وَ حَوْلَكَ اَكْبادٌ تَحِنُّ اِلَى الْقِدِّ 13»} \end{center} سعدی چه گفت؟ \begin{center} بنی‌آدم اعضای یکدیگرند \hspace*{2.7cm} که در آفرینش ز یک پیکرند \end{center} \begin{center} چو عضوی به درد آورد روزگار \hspace*{2.5cm} دگر عضوها را نماند قرار \end{center} \\ اگر این نباشد، آدم نیست، در انسانیتش باید شک کرد. نکته‌ای که ما باید در آن تأکید کنیم این است که اگر خدای متعال در مورد ما گشاده‌دستی کرد، ما هم باید گشاده‌دستی کنیم و لذا گفتند که اگر این شکر عملی انجام نشد، هشدار و زنهار می‌دهیم که خدای متعال آن را از تو می‌گیرد.\\ روایت امام حسین (علیه السلام) است، {\large «اِعْلَمُوا أَنَّ حَوَائِجَ النَّاسِ إِلَيْكُمْ مِنْ نِعَمِ اللَّهِ عَلَيْكُمْ فَلَا تَمَلُّوا النِّعَمَ فَتَتَحَوَّلَ إِلَى غَيْرِكُم 14»،} نیاز مردم به شما این نعمت خدا است. این نیاز را برآورده نکردی، نعمت خدا تبدیل به نقمت می‌شود. با این دو چشم خودم دیدم، افرادی که را دنیا به آنها روی کرده است، به‌جای اینکه دستی بگیرند، دستی را که نگرفته بودند، بماند، فراموش کردند. زندگی آنها برگشته است، تا دیروز مردم دنبال او می‌آمدند چک ضمانتی از او بگیرند، حالا او دنبال دیگران است که چک ضمانتی از آنها بگیرد.\\ پس شکر عملی گشایش نعمت این است که مثل خدای متعال گشاده‌دستی کنیم، بدون اسراف، گشاده‌دستی کنیم در راه‌هایی که خدای متعال دوست دارد. دین ما می‌گوید: {\large «واليدُ العُليا خيرٌ من اليدِ السُّفلَى 15»،} آن دستی که می‌دهد، پیش خدا محبوب‌تر است از آن دستی که می‌گیرد.\\ \\ (مجری)\\ متشکرم، اجازه بدهید یک بخشی را با هم ببینیم و برگردیم ادامه صحبت‌ها و سوالات را بررسی کنیم، سوالات شما هم به دستم رسیده است، تعدادش هم زیاد شده است که ان‌شاء‌الله مطرح می‌کنم.\\ \\ (تیزر)\\ خطبه 161 نهج البلاغه\\ بندگان خدا، شما را به ترسیدن از خدا و فرمانبرداری او سفارش می‌کنم که نجات فردا و مایه رهایی جاویدان است. خدا آنگونه که سزاوار بود شما را ترسانید و چنانکه شایسته بود امیدوارتان کرد و دنیا و بی‌اعتباری آن و نابودشدنی بودن و دگرگونی آن را برای شما تعریف کرد.\\ پس از آنچه در دنیا شما را به شگفتی وا می‌دارد، روی گردانید زیرا که مدت کوتاهی در آن اقامت دارید. دنیا به خشم خدا نزدیک‌ترین و از خشنودی خدا دور‌ترین جایگاه است.\\ پس ای بندگان خدا از غم و اندوه و سرگرمی‌های دنیا چشم برگیرید، زیرا شما به جدایی و دگرگونی‌های امور دنیایی یقین دارید و چونان دوست مهربانی که نصیحت‌گر و کوشا برای نجات رفیقش تلاش کند، خویشتن را از دنیا دور نگه دارید و از آنچه بر گذشتگان شما رفت عبرت گیرید.\\ (پایان تیزر)\\ \\ (مجری)\\ تعداد سوالاتی که از طرف شما خدمت ما رسیده است، تعدادش زیاد شده است؛ از حاج‌آقا خواهش کردم خیلی کوتاه پاسخ بفرمایند که همه را بتوانم مطرح کنم.\\ از دیدگاه اسلام برای وسعت روزی چه مقدار پافشاری در دعا ممدوح است؟\\ \\ (استاد)\\ هرچه بیشتر، بهتر، سرّ مطلب هم این است که اصل دعا ممدوح است، حالا این برای اصل دعا که ممدوح است، انسان باید بهانه پیدا کند. بهانه برای کسی است که حالا بچه‌داری‌اش دیر شده است، این مدام خدا را می‌خواند که به او بچه بدهد، خانه‌داری‌اش دیر شده است، مدام خدا را می‌خواند که به او خانه بدهد.\\ یک کسی هم حالا روزی‌اش تنگ شده است، خدا را مدام می‌خواند؛ چون ما در دعا حد یقف نداریم، ما باید دعا کنیم، {\large «َعَلَینا ألْدُّعاء وَ لَهُ ألْإسْتِجابَة»،} ما باید دعا کنیم، او بخواهد یا نخواهد، صلاح ما را در نظر می‌گیرد و عمل می‌کند.\\ \\ (مجری)\\ آیا روزی گسترده شامل روزی حرام هم می‌شود، یا فقط روزی حلال؟\\ \\ (استاد)\\ نه، شامل روزی حرام هم می‌شود، یعنی بستگی دارد که من چه آدمی هستم، الآن خدای متعال فرمود که اگر همه مردم کافر نمی‌شدند، ما برای دنیا‌طلبان روزی قرار می‌دادیم به گونه‌ای که سقف خانه‌هایشان از نقره باشد، {\large «َلَجَعَلْنَا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمَٰنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفًا مِنْ فِضَّةٍ 16»،} ببینید کسانی که الآن ثروتمندند و دین ندارند، نصف روزی‌هایشان حرام است، اینها هم روزی است و خدا هم داده است اما روزی حرام برای انسان‌هایی است که اینها با خدا آشتی نیستند.\\ \\ (مجری)\\ دعای کودک برای گسترش روزی تاثیر دارد؟\\ \\ (استاد)\\ بسیار تأثیر دارد و لذا اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) یکی از رسم‌هایشان که ما انجام نمی‌دهیم این است که وقتی روزی بر آن‌ها تنگ می‌شد یا وقتی که حاجتی داشتند، همه اهل خانه را صدا می‌کردند، همه وضو می‌گرفتند، دو رکعت نماز حاجت می‌خواندند، بعد پدر خانه می‌نشست برای روزی دعا می‌کرد یا برای حاجت دیگر و همه بچه‌ها، زن خانه، همه با هم آمین می‌گفتند؛ این دعای دسته‌جمعی می‌شد و روی آن دعایی که کودک با آن صفای نفس می‌کند به مراتب از دعای من بالغ که گنهکار هستم، اثرش پیش خدا بیشتر است.\\ \\ (مجری)\\ آیا خدمت به والدین بخصوص اگر پیر باشند، در گشایش روزی تأثیری دارد؟\\ \\ (استاد)\\ ببینید اصلاً بعضی از کارها است که اینها کأنَّ کار دعا را می‌کند، مثل نگهداری والدین پیر، مستحضرید ما در جهان مدرن یک پدیده‌ای داریم به نام خانه سالمندان، خانه سالمندان ضرورت دارد، بالاخره باید باشد ولی نه برای پدر و مادری که فامیلی برای او باقی است.\\ دین می‌گوید که پدر و مادر تاج سر هستند، اینها باید در خانه باشند ولو تو مجبور باشی که آنها را تر و خشک کنی، چرا؟\\ به‌خاطر اینکه نفس وجود آنها، برکات آسمانی را که یکی‌اش روزی است، می‌باراند، فقط هم روزی‌های مادی نیست، روزی‌های معنوی می‌بارد.\\ علامه طهرانی استاد ما فرمودند که وجود یکی از این پیرمردها یا پیرزن‌ها در خانه به اندازه هزار تا نماز شب کار می‌کند که من دارم پدر و مادرم را که همه وجودم از آنها است، تاج سر خود قرار می‌دهم و اداره می‌کنم، یقیناً چنین است، در روزی مادی و معنوی نقش دارد.\\ \\ (مجری)\\ اگر هر چه دعا کردیم روزی ما گسترش پیدا نکرد و گسترده نشد، دست از دعا برداریم؟\\ \\ (استاد)\\ نه، ولی به قضای الهی راضی باشیم، این دو مطلب با هم متفاوت است. من باید به قضای الهی راضی باشم ولی وظیفه‌ام دعا کردن است. \begin{center} حافظ وظیفه تو دعا کردن است و بس \hspace*{2.5cm} در بند آن مباش که نشنید یا شنید \end{center} \\ نشنید یعنی {\large «إستِجابَ أو لَم یَسْتَجِب»،} شنیدن با گوش مراد نیست. من وظیفه‌ام دعا کردن است، حالا او بخواهد صلاح من را ببیند، استجاب بکند یا نکند.\\ قبلاً هم عرض کردیم استجابت شش یا هفت نوع است. خیلی وقت‌ها این‌جا مستجاب نمی‌شود، قیامت مستجاب می‌شود.\\ \\ (مجری)\\ اینکه گفتند روزی را در نزد زیبا‌رویان بجوی، یعنی چه؟\\ \\ (استاد)\\ این روایت دارد، {\large «اطلُبوا الخَيرَ عِندَ حِسانِ الوُجوهِ 17»،} روزی نیست، خیر را در نزد زیبا‌رویان بجویید، مراد از این زیبارویان زلیخا و یوسف بودن نیست، نورانی بودن است، کسانی که به‌خاطر ارتباط با خدای متعال نورانی هستند مثل نمازشب‌خوان‌ها، نماز‌شب‌خوان‌ها صورتشان نورانی است. لذا مردم هم از اهل‌بیت (علیهم السلام) سوال می‌کردند، چه می‌شود که اهل تجهد و نماز شب این قدر نورانی هستند؟\\ فرمود کسانی که نورانی هستند، روزی را از نزد آن‌ها بجویید، چرا؟\\ چون آنها مورد توجه خدا هستند، خدا به آنها روزی داده است، آن هم چه روزی‌ای؟\\ روزی‌های معنوی. وقتی شما به آنها نزدیک می‌شوید، از آنها ترشحی می‌کند، به شما هم روزی می‌رسد.\\ \\ (مجری)\\ چرا خداوند به بعضی‌ها که ظرفیت آن را ندارند، مال و ثروت فراوان می‌دهد؟\\ \\ (استاد)\\ ما قبلاً این سوال را جواب دادیم که همیشه روزی نعمت نیست، گاهی هم نقمت است. خب آن‌هایی که ظرفیت ندارند و روزی به آن‌ها داده می‌شود، اتفاقاً عمدآً به آن‌ها روزی داده می‌شود، به تعبیر قرآن کریم، {\large «لِيَزْدَادُوا إِثْمًا 18»،} برای این که گناهشان بیشتر شود.\\ کسی که با خدا قهر کرد و از در عناد بیرون آمد، خدای متعال رب است، او را هم پرورش می‌دهد، پرورشش این است، روزی پشت‌سر روزی، او هم غفلت پشت‌سر غفلت، پشت‌سر هم استدراج تا وارد دوزخ شود.\\ \\ (مجری)\\ اینکه در روایات آمده است برای گسترش روزی با کسانی که روزی‌شان گسترده شده است، شراکت کنید، این شراکت مطلوب به ذات است؟\\ \\ (استاد)\\ ببینید این روایت است که از اهل‌بیت (علیهم السلام) می‌پرسند که ما می‌خواهیم پولدار شویم، ثزوتمند شویم، روزی‌مان زیاد بشود. حضرت می‌فرماید که ببینید چه کسانی روزی‌شان دارد بالا می‌آید، چه کسانی دارند مورد عنایت خدا قرار می‌گیرند، بروید و با اینها شراکت کنید و این کار را گاهی علمای ما می‌کردند، یک وجه خیلی مختصری به این تاجر متدین نماز‌شب‌خوانی می‌داد که به تعبیر ما دست به هر خاکی بزند، طلا می‌شود و می‌بینید این وجهی که عالم داده است، یواش‌یواش رشد می‌کند. وقتی خدای متعال چشمش کسی از متدینان را گرفت و دارد روزی او را بالا می‌برد، من هم اگر روزی‌ام با او ضمیمه شد، در کنار او بالا می‌آید، این خودش یکی از راهکار‌های گسترش و گشایش در روزی است.\\ \\ (مجری)\\ انسان در بعضی از مراحل سلوک الی الله قدرت بر دعا ندارد، آیا این امر شامل طلب روزی هم می‌شود؟\\ \\ (استاد)\\ بله، جناب شاعر ایرانی گفت: \begin{center} قوم دیگر می‌شناسم ز اولیا \hspace*{2.5cm} که دهانشان بسته باشد از دعا \end{center} \\ این البته یک مرحله است، همیشه نیست، قبلش نیست، بعدش هم نیست. در یک مرحله سلوکی انسان قدرت بر دعا ندارد. مرحوم علامه طهرانی فرمودند که به استادم آقای انصاری همدانی، عارف کامل گفتم که آقا مادرم مریض است، دعا بفرمایید.\\ یک تأملی کردند، فرمودند که سید محمد‌حسین دعایم نمی‌آید ولی دوا می‌توانم بدهم چون مرحوم آقای انصاری طبیب قدیمی بودند.\\ بله، در یک برهه‌ای از سلوک، حالی به سالک دست می‌دهد که در آن حال انسان دعایش نمی‌آید، چه اینکه حضرت ابراهیم (علیه السلام) در منجنیق دعایش نیامد، چه اینکه وقتی امام حسین (علیه السلام) دیدن امام سجاد (علیه السلام) رفت، مریض شده بود، گفت: {\large «ما تَشتَهي؟».}\\ فرمود: {\large «أشتَهي أنْ لَّا تَشْتَهي عَلي اللهِ شَیئاً»،} من این را می‌خواهم که چیزی نخواهم، این خودش یک حال است، درست شد؟\\ این می‌تواند در ارتباط با دعای طلب رزق هم باشد، یعنی در یک برهه‌ای در اوج تنگدستی اما می‌بینی که این سالک در این مرحله از خدا طلب روزی گسترده نمی‌کند، چون این قدرت برای او نیست ولی خدای متعال خود عمل می‌کند چون ابراهیم (علیه السلام) فرمود: {\large «عِلمُهُ بِحالي، حَسبي عَنْ سُوالي 19»،} همین که او می‌داند، من را بس است.\\ \\ (مجری)\\ عزیزی هم گفتند که ای کاش همه ما تأثیر معجزه‌آسا و برکت عظیمی که در پرداخت خمس مال است را احساس می‌کردیم.\\ خیلی‌ها احساس کردند و روزی‌شان هم افزایش پیدا کرده است، بنا به قولی که امام جواد (علیه السلام) دادند که هر کس خمس مالش را بدهد، من امام جواد (علیه السلام) تضمین می‌کنم که روزی‌اش کم نشود.\\ \\ (مجری)\\ من کلاً هفت دقیقه فرصت دارم، از دوستانم می‌خواهم بخش را حذف کنند تا من بتوانم سوالات و مطالب را خدمت حاج‌آقا مطرح کنم.\\ آیا سفر و مهاجرت یکی از عوامل گشایش روزی است؟ با چه شرایط؟\\ \\ (استاد)\\ بله، سفر و مهاجرت در روایات ما آمده است که یکی از عوامل گشایش روزی است. اولاً امر به سفر را ما در قرآن کریم داریم، {\large «قُلْ سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا 20»،} منتها قرآن می‌گوید که سفر شما، سفر لهوی نباشد، سفر، سفر عبرت‌آمیز باشد. {\large «سِيرُوا فِي الْأَرْضِ فَانظُرُوا»،} بروید، ببینید، عبرت بگیرید. امیرالمومنین (علیه السلام) هم به امام حسین (علیه السلام) فرمود که حسین جان {\large «وَ سافِرْ فَفِى الاَْسْفارِ خَمْسُ فَوائِدَ:تَفَرُّجُ هَمٍّ وَ اكْتِسابُ مَعيشَةٍ وَ عِلْمٌ وَ آدابٌ وَ صُحْبَةُ ماجِدٍ، وَ اكْتِسابُ مَعيشَةٍ 21»،} ولذا اینگونه نیست که انسان مثلاً اگر جایی متولد شده است، حالا این‌جا خشکسالی پیش آمده است، بگوید که این خانه جد و آباد من است و من از این‌جا تکان نمی‌خورم ولو از گرسنگی بگیرم. نه، خدای متعال فرمود: {\large «أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا 22».} زمین خدا گسترده است، بلند شو برو جای دیگر که روزی‌ات گسترده بشود.\\ پس خود سفر، به شرطی که سفر لهوی نباشد، سفر هدفمند باشد، می‌تواند روزی را گسترش بدهد.\\ \\ (مجری)\\ از مواردی که باعث کاهش و گرفتگی روزی می‌شود، برایمان بفرمایید.\\ تعدادش را گفته بودید که حدود هشتاد مورد است.\\ \\ (استاد)\\ بله، از مواردی که روزی را کاهش می‌دهد، نفرین کردن فرزندان است. نفرین حق پدر و مادر است، مشکلی نیست، حتی عاق کردن هم حق پدر و مادر است، ولی من بدانم که اگر فرزندانم را نفرین کنم، روزی‌ام بالاخره کاهش پیدا می‌کند. بعد از سیری، انسان به خوردن ادامه بدهد، این روزی را کاهش می‌دهد. بعضی از علما که فتوا به حرمت دارند، می‌گویند چون بعد از سیری انسان اگر بخورد، برای بدن ضرر دارد، حرام است؛ کراهت آن را که همه گفتند. اصلاً سیر شدن مکروه است، دستور این است که هنوز احساس سیری نداری، دست از غذا بکش. پیش امیرالمومنین (علیه السلام) آمد و گفت که در اسلام در علم طب چیزی است؟\\ حضرت فرمودند که دو سه تا نکته است: یکی اینکه زمانی که گرسنه گرسنه نشدی، غذا را شروع نکن، هنوز سیر نشدی، دست از غذا بکش، شب می‌خواهی بخوابی حتماً خودت را خالی کن. طرف بلند شد، تمام شد، گفت من گرفتم، پزشک بود، طبیب هندی بود، گفت که آقا تمام سلامتی در این دو تا نکته خلاصه شده است.\\ روایت داریم {\large «اَلْمَعِدَةُ بَيْتُ اَلْأَدْوَاءِ وَ اَلْحِمْيَةُ رَأْسُ اَلدَّوَاءِ 23»،} معده کلید همه مریضی‌ها است و خودکنترلی کلید همه دواها است.\\ خب دیگر از امور خود را فقیر جلوه دادن است، {\large «مَنْ تَفاقَرَ إفْتَقَر 24».}\\ دیدید بعضی از این کسانی که به ظاهر گدا هستند، می‌میرند، می‌بینی چند میلیارد ثروتش بوده است؛ همین است که فقیر مانده است دیگر، در حقیقت خود را فقیر جلوه دادن روزی را می‌کاهد.\\ دیگر، بر بزرگ‌تر از خود جلو افتادن است، داری با پدرت راه می‌روی، با استادت راه می‌روی، با یکی که از تو بزرگ‌تر است راه می‌روی، جلوتر از او راه نرو، یا همتراز او راه برو یا عقب‌تر راه برو. چقدر وقت داریم؟\\ \\ (مجری)\\ یک چند دقیقه‌ای دوستان به ما اضافه‌تر وقت دادند، اجازه بدهید یک بخش را ببینیم و برگردیم، ببینیم چقدر فرصت داریم.\\ \\ (تیزر)\\ خدایا اگر بنده‌ای از بندگانت از من آسیبی دیده است یا از جانب من به او آزاری رسیده است یا من به دست خود یا به وسیله کسی بر او ستمی کردم و حقش را تباه ساختم و مانع دادخواهی‌اش شدم، بر محمد و خاندانش (علیهم السلام) درود بفرست و با توانگری خود رضایت او را از من فراهم ساز و حقش را تمام و کمال ادا بفرما، سپس من را بری گردان از آنچه حکم تو بر من لازم کند و رهایی بخش از آنچه عدل تو فرمان دهد زیرا نیروی من تاب انتقام تو را ندارد و توان من با خشم تو برابری نتواند که اگر طبق حق و برابر آنچه کرده‌ام من را پاداشم دهی، هلاکم کرده‌ای و اگر من را با رحمت خود نپوشانی، به نابودی‌ام افکنده‌ای.\\ فرازی از مناجات امام سجاد (علیه السلام)\\ \\ (مجری)\\ من حداکثر 7 دقیقه وقت دارم و کلی سوال است، اول اینکه یک عزیزی گفته‌اند اگر محبت کنید، دعای استغفار کبیر را حاج‌آقا یک بار دیگر بخوانند.\\ \\ استاد)\\ بله، {\large «بِسمِ اللهِ أَلْرَّحمٰنِ أَلْرَّحیم، أَسْتَغْفِرُ اللهَ الَّذي لا إِلـهَ إِلاّ هُو، الْحَيُّ الْقَیُّومُ، الرَّحْمنُ الرَّحیمُ، بَدیعُ السَّماواتِ وَ الأَرْضِ، مِنْ جِمیعِ ظُلْمي وَ جُرْمي و إِسْرافي عَلي نَفْسي وَ أَتُوبُ إِلَیْهِ».}\\ \\ (مجری)\\ خیلی متشکرم، من یک سوال دیگر بپرسم، باز شما در مورد عوامل کاهش روزی بفرمایید. چه کنیم که روزی کم و حلال در نگاه ما زیاد و در ذائقه ما شیرین جلوه کند؟\\ \\ (استاد)\\ بله، اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) برای این مسئله به ما راهکارهایی را ارائه فرمودند، اول گفتند که به روزی نگاه نکنید، به دهنده روزی نگاه کنید. ببینید شما از مقام معظم رهبری یک انگشتر یا یک چفیه می‌گیری، یک نفر هم به شما یک میلیارد تومان پول می‌دهد، آن یک میلیارد ممکن است که اگر از بین رفت، خیلی ککتان نگزد ولی این را مثل جانتان نگهداری می‌کنید، چرا؟\\ می‌گویید که این در دست نائب امام زمان (عجل الله تعالی فرجه الشریف) بوده است، این مال مقام معظم رهبری است، به ما گفتند، اصلاً تعبیر روایت این است که {\large «:أوحى اللّهُ تعالى إلى عُزَيرٍ عليه السلام 25»،} عزیر که داستانش هم در قرآن آمده است، وحی فرستاد که {\large «إذا اُوتِيتَ رِزقا مِنّي فلا تَنظُرْ إلى قِلَّتِهِ»،} وقتی روزی‌ای به تو داده می‌شود، نگاه به کمی آن نکن، {\large «و لكنِ انظُرْ إلى مَن أهداهُ».} ببین این روزی را که به تو داده است. دعوات راوندی، صفحه 169.\\ دوم، اهل‌بیت (علیهم السلام) به عنوان یک قاعده کلی فرمودند که اگر به روزی کم قانع بودی، خدا هم از تو به عمل کم قانع است، تعبیر این است، در کافی هم نقل شده است، جلد 2، صفحه 138، {\large «مَن رَضِيَ مِن اللّه ِ بِاليَسيرِ مِن المَعاشِ رَضِيَ اللّه ُ مِنهُ بِاليَسيرِ مِن العَمَلِ»،} اگر با روزی کم ساختی، خدای متعال هم از تو راضی است. مرحوم قاضی (اعلی الله مقامه) چهار تا عیال داشتند، 21 فرزند داشتند، در اوج تنگدستی، فرموده بودند که من با فقری که این‌جا دارم، حس می‌کنم که دارم برزخ خودم را الآن طی می‌کنم. یعنی گاهی وقت‌ها فقر در مراحل معنوی انسان، این مقدار نقش دارد. دیگر، باز اهل‌بیت عصمت و طهارت (علیهم السلام) فرمودند انسان بفهمد وقتی که روزی‌اش کم است، معونه‌اش کم است و انسان مومن کسی است که خفیف المعونة باشد و دیگر این که از فجور و فسق به دور است، روزی گسترده ندارد، {\large «كَلَّآ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لَيَطۡغَىٰٓ، أَن رَّءَاهُ ٱسۡتَغۡنَىٰٓ 26».} بنده مثلاً باغ ندارم، هر جمعه هم به باغم نمی‌روم، صدا و آوا بگذارم، پارتی برگزار کنم. او که باغ دارد، یواش یواش به فکر پارتی هم می‌افتد، به فکر سفر آنتالیا هم می‌افتد، یعنی من از فجور به دور هستم. نکته دیگر، امیرالمومنین (سلام الله علیه) در نهج البلاغه فرمود، فرمود ثروت یا چیز خوبی است یا چیز بدی است، از این دو حال بیرون که نیست.\\ اگر خوب خوب می‌بود، خدای متعال آن را از انبیاء‌اش دریغ نمی‌کرد؛ 124 هزار پیغمبر داریم، آن کسی که به او داده شده است، سلیمان (علیه السلام) است و در روایت داریم چون در این دنیا به او داده شده است، در آن دنیا آخرین پیغمبری است که به بهشت می‌رود، همین مقدار تأثیرگزاری کرده است. خب امیرالمومنین (علیه السلام) فرمودند که اگر چیز خوبی بود مال و منال و ثروت، خدا اول به انبیاء می‌داد و حال اینکه خدا از انبیاء دریغ داشته است. این نشان می‌دهد همان که شما اول برنامه فرمودید، {\large «وَ خَیرُ ألْرِّزق ما یَکفي 27»،} بهترین رزق روزی است که انسان از دو چیز مبرا باشد، نه دستش پیش دیگری دراز باشد که این خوب نیست، نه به طغیان بکشد که این هم خوب نیست. لذا پیغمبر (صلی الله علیه و آله) فرمود که خدایا دوست دارم یک روز به من بدهی، شکر کنم، یک روز به من ندهی، صبر کنم، ندهی و من صبوری کنم و با این شکر و صبر مدیریت بشوم که به طغیان و ذلت کشیده نشوم.\\ با دادنت از ذلت به دور باشم، با دادنت از طغیان و سرکشی من به دور باشم.\\ آخرین مطلب، امام حسن مجتبی (علیه السلام) به جناده فرمود که جناده بدان مال دنیا هر چه باشد از این سه حال بیرون نیست: \begin{enumerate} \item {\large «في حَرامِها عِقاب»،} حرامش عقاب دارد. \item {\large «وَ في شُبُهاتِها عِتاب»،} شبهه‌ناک اگر عقاب هم نداشته باشد، سرزنش دارد. \item {\large «َ في حلالِها حِساب»،} حساب را که باید دیگر پس بدهی. من هزار میلیارد را بخواهم حسابش را پس بدهم، با صد میلیون، تفاوتش زمین تا آسمان است. \end{enumerate} \\ (مجری)\\ من یک و نیم دقیقه فرصت دارم، در اختیار شما، باز هم از دلایل و عوامل کاهش روزی بفرمایید.\\ \\ (استاد)\\ بله، والدین را با اسم صدا کردن روزی را کم می‌کند، پدر و مادر را باید با احترام صدا کرد، نیابد مثلاً بگویی عباس، سکینه، نه، این خوب نیست.\\ با گل دست خود را شستن روزی را کم می‌کند. لباس را وقتی شستی، آبش را خوب نگیری، ما می‌گوییم خوب نچلاندن، روزی را کم می‌کند.\\ خوابیده غذا خوردن روزی را کم می‌کند.\\ پدر و مادر را نفرین کردن نعوذ بالله، با دندان ناخن کندن که خیلی‌ها مبتلایش هستند، روزی را کم می‌کند.\\ رفیق‌بازی زیاد روزی را کم می‌کند، زیاد برهنه خوابیدن روزی را کم می‌کند، ادرار کردن در حالی که انسان برهنه است روزی را کم می‌کند.\\ با قلم گره‌دار نوشتن، دیدید این قلم‌نویس‌ها مقید هستند که قلم دارای گره نباشد چون روایت دارد. عرض کردم ممکن است تکوینش را هم ما نفهمیم ولی به هر حال چیزی است که در روایات ما آمده است.\\ به یکی از دو لنگه در تکیه کردن، می‌خواهی تکیه کنی حالا یا به هر دو تکیه کن یا به جای دیگری تکیه کن.\\ با شانه شکسته شانه کردن، شانه‌ات شکست، آن را دور بنداز، دیگر اینطور نباشد که از آن استفاده کنی.\\ نشسته عمامه بر سر پیچیدن، رعایت می‌کردند علمای ما و می‌ایستادند و عمامه را دور سر می‌پیچیدند.\\ بخل ورزیدن، اسراف کردن، کسالت و بی‌حال بودن، انسان کسل و بی‌کار، در کار‌ها سستی نشان دادن، دریغ داشتن حقی از حقوق برادر مسلمان، خوردن در دستشویی، ان‌شاءالله از این کارها نداشته باشیم.\\ \\ (مجری)\\ خیلی متشکرم، ممنون از شما، ممنون که این قدر دقیق برای ما و بینندگان صحبت کردید و نکاتی را فرمودید، از شما خیلی ممنونم، قول می‌گیرم جلسات آتی خدمت شما باشیم. از شما عزیزان هم خیلی ممنونم که امروز بیننده برنامه تا آسمان شدید، التماس دعا، خدا یار و نگهدارتان. \newpage \begin{center} \Large{فهرست منابع} \end{center} \begin{enumerate} \item سوره نساء، آیه 32. \item سوره فرقان، آیه 77. \item الكافي: ۲/۴۶۸/۸. \item الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏۲، ص: ۵۵۱. \item الکافي، جلد ۲، صفحه ۵۵۱. \item بحار الأنوار: ۷۷/۸۹/۳. \item قرب الإسناد: 115/404. \item سوره غافر، آیه 60. \item عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال، جلد ۲۳، صفحه ۳۲۵. \item سوره آل عمران، آیه 191. \item سوره انفال، آیه 41. \item سوره معارج، آیه 24 و 25. \item نامه 45 نهج البلاغه. \item مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، جلد ۱۲، صفحه ۳۶۹. \item من لا يحضره الفقيه، جلد ۴، صفحه ۳۷۶. \item سوره زخرف، آیه 33. \item عيون أخبار الرضا: 2/74/344. \item سوره آل عمران، آیه 178. \item بحار الأنوار، ج ۷۱، ص ۱۵۵، ح ۷۰. \item سوره عنکبوت، آیه 20. \item مستدرك الوسائل، ج 8، ص 115، ح 9199. \item سوره نساء، آیه 97. \item طب النبي صلّی الله عليه و آله، جلد ۱، صفحه ۱۹. \item تحف العقول عن آل الرسول علیهم السلام ، جلد ۱، صفحه ۴۲. \item بحار الأنوار: 78/452/20. \item سوره علق، آیه 6 و 7. \item بحار الأنوار: 77/168/4 . \end{enumerate} \end{document}