list_icon_blue

نشست سرفصل هدایت تبلیغ در محرم بحث موضوع‌های پیشنهادی

اهل بیت (علیهم‌السلام)
دهه اول محرم
دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
یکشنبه ۲۳ اسفند ۱۳۸۳
نشست سرفصل هدایت تبلیغ در محرم بحث موضوع‌های پیشنهادی
list_icon_blue خلاصه جلسه
در این نشست علمی که در دفتر تبلیغات اسلامی شعبه خراسان برگزار شده است، استاد رضایی تهرانی به بررسی و پیشنهاد موضوعاتی که می‌تواند دستمایه تبلیغ اثرگذار در ایام محرم‌الحرام باشد، پرداخته‌اند. استاد رضایی تهرانی تجربیات و اولویت موضوعات مورد بحث خود در پیشینه تبلیغی خویش را نیز بیان داشته‌اند و در پایان به کتاب‌هایی که می‌تواند مورد استفاده روحانیت مبلغ در ایام محرم‌الحرام قرار گیرد اشارتی دارند.
مکان دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی
زمان یکشنبه ۲۳ اسفند ۱۳۸۳
مناسبت دهه اول محرم
voice_icon_blue صوت سخنرانی
دریافت صوت
audio_icon_darkBlue audio_icon_darkBlue
۰۰:۰۰
۰۰:۰۰
۰۰:۰۰
۰۰:۰۰
pencil_icon_blue متن سخنرانی
دریافت PDF
\documentclass[a4paper,12pt]{article} \begin{document} \begin{center} {\large «أعوذُ باأللّٰه ِ مِنَ ألشَّیطانِ ألرَّجیم\\ \vspace*{5mm} بِسمِ اللهِ ألرَّحمٰنِ ألرَّحیم وَ بِه نَستَعِینُ إِنَّهُ خَیرُ مُوَفِّقٍ وَ مُعِینٍ؛»} \end{center} معمولاً پرشورترین ایام تبلیغی در کشورها و مناطق شیعی، ایام محرم و صفر است به‌خصوص دهه اول محرم و بیشترین جمعیت را مبلغین محترم در این ایام مشاهده می‌کنند.\\ تجربه من این است که هرگونه بحثی بخواهد در این ایام ارائه بشود مردم متوقع هستند که به‌گونه‌ای به سید و سالار شهیدان (علیه‌السلام) گره بخورد. اگر بحث بالکل از ارتباط با امام حسین (علیه‌السلام) بریده باشد مورد اقبال زیادی قرار نمی‌گیرد و لذا براین‌اساس به سیری از مباحثی که در این ایام یعنی در دو ماه محرم و صفر می‌تواند مورد عنایت و توجه عزیزان قرار بگیرد اشاراتی می‌کنم، سپس ادامه بحث را خدمت عزیزان خواهیم گفت؛ \begin{enumerate} \item اول، مبحث مهم و ارزشمند امتحان الهی یا آزمون به مناسبت برخی از سخنان سیدالشهدا (سلام‌الله‌علیه)؛ مثل آن سخن مشهور {\large «إِنَّ اَلنَّاسَ عَبِيدُ اَلدُّنْيَا وَ اَلدِّينُ لَعْقٌ عَلَى أَلْسِنَتِهِمْ{\Large{1}}‌.»}\\ بحث آزمون در قرآن کریم، با چهار واژه پیگیری می‌شود؛ واژه امتحان، فتنه، بلاء و تمحیص. این چهار واژه در قرآن به بحث آزمون اشاره دارد. بحث بسیار شیرین و قابل‌توجه است.\\ در ذیل بحث امتحان بحثی مطرح است که ما از آن تعبیر می‌کنیم به "آسیب‌شناسی"؛ آسیب‌شناسی در ذیل بحث امتحان قابل‌طرح است. بهترین منبع برای مباحث آسیب‌شناسی کتاب غررالحکم است که کلمات امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) را دارد در واژه آفت \{می‌توان جستجو کرد\}.\\ قریب به شصت آفت را از امیرالمؤمنین (علیه‌السلام) در آنجا ذکر کرده است؛ {\large «آفة العلم، آفة العمل، آفة الاخلاص، آفة الزعماء، آفة الریاسة»،} و امثال‌ذلک که متناسب با مخاطب قابل گزینش است. \item دوم، بحث امامت و رهبری در اسلام و در شیعه؛ به مناسبت قیام امام حسین (علیه‌السلام) برای احیای حکومت اسلامی و به مناسبت پاره‌ای از سخنان اباعبدالله (علیه‌السلام) مثل آن سخن مشهور: {\large «فَلَعَمْرِي مَا اَلْإِمَامُ إِلاَّ اَلْحَاكِمُ بِالْكِتَابِ اَلْقَائِمُ بِالْقِسْطِ اَلدَّائِنُ بِدِينِ اَلْحَقِّ اَلْحَابِسُ نَفْسَهُ عَلَى ذَاتِ اَللَّهِ {\Large{2}}»،} که سخن مشهور سیدالشهدا (سلام‌الله‌علیه) است یا سخن دیگر امام حسین (علیه‌السلام) در مقابل فرماندار مدینه ولید بن عتبة: {\large «أَيُّهَا اَلْأَمِيرُ إِنَّا أَهْلُ بَيْتِ اَلنُّبُوَّةِ وَ مَعْدِنُ اَلرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفُ اَلْمَلاَئِكَةِ وَ بِنَا فَتَحَ اَللَّهُ وَ بِنَا خَتَمَ اَللَّهُ وَ يَزِيدُ رَجُلٌ فَاسِقٌ شَارِبُ اَلْخَمْرِ قَاتِلُ اَلنَّفْسِ اَلْمُحَرَّمَةِ مُعْلِنٌ بِالْفِسْقِ وَ مِثْلِي لاَ يُبَايِعُ مِثْلَهُ وَ لَكِنْ نُصْبِحُ وَ تُصْبِحُونَ وَ نَنْظُرُ وَ تَنْظُرُونَ أَيُّنَا أَحَقُّ بِالْبَيْعَةِ وَ اَلْخِلاَفَ {\Large{3}}»،} که حضرت صفات خودشان را ذکر می‌کنند و ویژگی‌های یزید را نیز برمی‌شمرند که در بحث امامت و حکومت مطرح است. \item سوم، بحث حق و باطل؛ به مناسبت اینکه دو جبهه حق و باطل در عاشورا با هم درگیرند؛ جبهه حسینی و جبهه یزیدی و به مناسبت برخی از سخنان اباعبدالله (علیه‌السلام)؛ مانند: {\large «أَ لاَ تَرَوْنَ أَنَّ اَلْحَقَّ لاَ يُعْمَلُ بِهِ وَ أَنَّ اَلْبَاطِلَ لاَ يُنْتَهَى عَنْهُ لِيَرْغَبَ اَلْمُؤْمِنُ فِي لِقَاءِ اَللَّهِ مُحِقّاً فَإِنِّي لاَ أَرَى اَلْمَوْتَ إِلاَّ اَلْحَيَاةَ وَ لاَ اَلْحَيَاةَ مَعَ اَلظَّالِمِينَ إِلاَّ بَرَماً {\Large{4}}»،} یا همین کلامی که به‌تازگی عرض کردم: {\large «مَا اَلْإِمَامُ إِلاَّ اَلْحَاكِمُ بِالْكِتَابِ اَلْقَائِمُ بِالْقِسْطِ.»} \item چهارم، بررسی سخنان، احادیث کوتاه و کلمات قصار امام حسین (علیه‌السلام)؛ کتابی که بیشترین سخنان اباعبدالله (علیه‌السلام) را در خود جای‌داده است، کتاب {\large «مَوسُوعَةُ کَلِمَاتِ الإِمَامِ الحُسَینِ علیه‌السلام»،} تهیه و تنظیم معهد تحقيقات باقرالعلوم (عليه‌السلام) منظمة الاعلام الاسلامي زیر مجموعه سازمان تبلیغات اسلامی است که ۱0۴۵ کلام از امام حسین (علیه‌السلام) در آنجا ذکر شده است. \item پنجم، بررسی سه سخنرانی سیدالشهدا (علیه‌السلام) در شب و روز عاشورا؛ شب عاشورا یک سخنرانی دارند و در روز عاشورا در مقابل لشکر دشمن دو سخنرانی داشتند. این سه سخنرانی بسیار پر نکته است و یک دهه را کامل برای سخنرانی استغراق می‌کند. \item ششم، بررسی سخنان پیامبر و ائمه معصومین (علیهم ‌الصلوة و السلام) درباره شخصیت و قیام اباعبدالله علیه‌السلام؛ از رسول خدا و ائمه اطهار در مورد امام حسین (علیه‌السلام) سخنان فراوانی داریم که این‌ها قابل‌بررسی، ذکر، تحلیل و توضیح است. \item هفتم، بررسی شخصیت اصحاب اباعبدالله (علیه‌السلام) با عنوان انتخابگران نمونه؛ زندگی اصحاب امام حسین (علیه‌السلام) در کتاب‌هایی آمده است؛ شاید بهترین کتاب {\large «إبصار العین في أنصار الحسین علیه‌السلام»} است؛ این کتاب ترجمه شده است و نویسنده آن مرحوم محمد سماوی است {\textbf{5}} که ظاهراً بیست سال برای نوشتن این کتاب زحمت کشیده است. کتاب أنصار الحسین (علیه‌السلام) از محمدمهدی شمس‌الدین {\textbf{6}} کتاب خوبی است. یک کتابی نمایندگی ولی‌فقیه در سپاه چاپ کرده با عنوان پژوهشی پیرامون شهدای کربلا {\textbf{7}}، آن نیز خوب است. متأسفانه اصحاب اباعبدالله (علیه‌السلام) در سخنرانی‌ها مغفول‌اند با اینکه ایشان انتخابگران نمونه‌اند.\\ در میان همه اصحاب این اصحاب هر کدام به جهتی برای سخن‌گفتن در پیرامونشان به نظر مناسب‌ترند؛ حر بن یزید ریاحی به‌خاطر انتخاب و توبه اساسی‌اش؛ حبیب ابن مظاهر که به یک معنا بزرگ اصحاب اباعبدالله (علیه‌السلام) است؛ مسلم بن عوسجه به‌خاطر آن معرفتی که از خود بروز داده است، با خانواده‌ هم در کربلا حضور دارد و ظاهراً فرزندش هم در کربلا شهید شده است؛ بریر؛ زهیر بن قین؛ عابس بن ابی شبیب شاکری که نیم‌تنه را لخت کرد با اینکه شجاع‌ترین فرد بود در صحرای کربلا؛ عبدالله ابن عمیر کلبی اولین مبارز تن‌به‌تن که به میدان رفته است و اولین کشته دشمن، یسار و سالم غلامان ابن زیاد و زیاد به دست اوست؛ همسرش تنها همسر و تنها زنی است که در کربلا شهید شده است، همین کس است که زندگی‌اش عجیب است، در کوفه بوده است، شنیده برای جنگ با امام حسین (علیه‌السلام) دارند آماده می‌شوند و آمده است، خیلی داستان خوبی دارد. جون غلام ابوذر؛ ابوثمامه صائدی؛ سعید بن عبدالله حنفی که جلوی امام حسین (علیه‌السلام) در موقع نماز تیرباران شد.\\ البته ما اهل‌بیت (علیه‌السلام) را اینجا در نظر نگرفتیم. آن‌ها بحث جدایی دارد مثل حضرت اباالفضل، حضرت علی‌اکبر (علیهماالسلام) که در مورد آن‌ها کتاب مستقل هم نوشته شده است. \item هشتم، بررسی زیارت‌نامه‌ها و سلام‌های وارده نسبت به امام حسین (علیه‌السلام) که متأسفانه مورد غفلت است؛ به‌خصوص زیارت عاشورا، زیارت اربعین و زیارت وارث. در میان زیارات امام حسین (علیه‌السلام) این سه زیارت می‌درخشد. اربعین با آن مضامین بلندش مخصوصاً در دهه آخر یا دهه دوم صفر خیلی مناسب و قابل‌توجه است؛ {\large «وَ بَذَلَ مُهْجَتَهُ فِيكَ لِيَسْتَنْقِذَ عِبَادَكَ مِنَ اَلْجَهَالَةِ وَ حَيْرَةِ اَلضَّلاَلَةِ {\Large{8}}.»}\\ فقط در زیارت ناحیه برای امام حسین (علیه‌السلام) هشتاد سلام و صفت ذکر شده است. در هر سخنرانی سه یا چهار عدد را برای مردم بخواهید باز کنید \{چه گنجینه‌ای هدایتی می‌شود\}. \item نهم، بررسی اسناد عاشورا؛ مراد ما از اسناد عاشورا یعنی سخنان ایجادکنندگان عاشورا در مورد واقعه کربلا و مراد ما از ایجادکنندگان عاشورا امام حسین (علیه‌السلام)، امام سجاد و زینب کبری (علیهم‌السلام) است. حدوداً نود سند در مورد عاشورا تا الان کشف شده است. بخشی از این اسناد در آن کتاب دم‌دستی طلبه‌ها آمده است، کتاب سخنان حسین بن علی (علیه‌السلام) از مدینه تا کربلا {\textbf{9}} است و نویسنده آن آقای محمدصادق نجمی است و خوب گردآوری کرده است. توضیح و تبیین نیز کرده است. اصلاً آقای نجمی از محققین ما هستند. آدم بسیار دوست‌داشتنی‌ای است. کتاب سیری در صحیحین نیز کتاب خیلی خوبی است.\\ اخوی بنده حجت‌الاسلام‌والمسلمین شیخ محمد رضایی تهرانی بیشترین کار را روی اسناد عاشورا کرده است که شاید حدود صد یا صد و بیست جلسه شده است و این‌ها نوارهایش وجود دارد. در میان این اسناد بعضی‌اش پررنگ‌تر است؛ مثلاً وصیت‌نامه امام حسین (علیه‌السلام) به محمد بن حنفیه: {\large «وَ أَنِّي لَمْ أَخْرُجْ أَشِراً وَ لاَ بَطِراً وَ لاَ مُفْسِداً وَ لاَ ظَالِماً وَ إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ اَلْإِصْلاَحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ اَلْمُنْكَرِ وَ أَسِيرَ بِسِيرَةِ جَدِّي وَ أَبِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ {\Large{10}}»،} که در آن اهداف قیام را نیز \{بیان داشته است\} یا مانند سخنرانی حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) در شام خیلی پر مطلب است و از اسناد کربلا است یا سخنرانی امام سجاد (علیه‌السلام) در شام خیلی پر نکته است {\textbf{11}}. \item دهم، بررسی عاشورا به‌عنوان الگو برای اشخاص و فضایل؛ عاشورا را به‌عنوان یک الگو بررسی کنیم، برای اشخاص گوناگون، کودک، نوجوان، جوان، زن، پیرمرد، مرد، غلام و فضایل گوناگون، رشادت، ایثار، شهادت، آزادگی، صداقت و امثال‌ذلک.\\ عنوان این سخنرانی‌ها که ابتدای سخنرانی بیان می‌شود، این جمله امام حسین (علیه‌السلام) است: {\large «لَكُم فِيَّ اُسوَةٌ {\Large{12}}»،} من الگوی شما هستم. \item یازدهم، بررسی علل پیدایش عاشورا و پیامدهای عاشورا؛ یعنی پیش‌زمینه‌ها و پسامدهای نتایج.\\ پیش‌زمینه‌ها مثل جریان غصب خلافت و انحرافی که در این زمینه ایجاد شده است. پس‌زمینه‌ها مثل قیام‌های علویّین؛ قیام‌های با شعار {\large «یَالَثَارَاتِ الحُسَینِ»} و تأثیراتی که عاشورا داشته است. \item دوازدهم، درس‌ها و عبرت‌های عاشورا که مقام معظم رهبری حفظه‌الله نیز بر روی آن تأکید داشتند تحت عنوان ریزش‌ها و رویش‌ها؛ \item سیزدهم، شعارهای عاشورا که همان رجزها و اشعاری است که در جریان عاشورا خوانده شده است؛ یکی از سخنرانان مشهور ده روز فقط رجزهای عاشورا را بررسی می‌کرد خیلی هم پر مطلب بود. فقط رجزهای حضرت اباالفضل (سلام‌الله‌علیه) را شما ببینید و امثال‌ذلک؛\\ {\large «و اللّه إن قطعتم يميني \hspace*{0.5cm} إنّي احامي أبدا عن ديني»}\\ \{{\large «و عن إمام صادق اليقين \hspace*{0.5cm} نجل النبيّ الطاهر الأمين {\Large{13}}»}\}\\ یا آن شعار اسلم ترکی، غلامی که بود که سرود\\: {\large «أميري حسين و نعم الأمير \hspace*{0.5cm} سرور فؤاد البشير النذير»}\\ \{{\large «علي و فاطمة والداه \hspace*{0.5cm} فهل تعلمون له من نظير»}\}\\ \{{\large «له طلعة مثل شمس الضحى \hspace*{0.5cm} له غرة مثل بدر منير {\Large{14}}»}\}\\ \item چهاردهم، ابعاد فراموش شده نهضت حسینی؛ بنده در شهر شیراز سال ۱۳۸۸ دهه اول محرم راجع به همین موضوع بحث کردم. ابعاد فراموش شده یا کمتر موردتوجه قرار گرفته نهضت اباعبدالله (علیه‌السلام) که ابعاد فراوانی دارد و خیلی می‌تواند مورد عنایت و توجه قرار بگیرد.\\ در اینجا مثلاً می‌خواهم اشاره بکنم به بُعد فراملّیتی بودن و جهانی بودن نهضت حسینی که اصلاً موردتوجه نیست؛ وقتی یک نفر مثل گاندی به‌صراحت اعلام می‌کند من قیام هند را با الگوگیری از حسین بن علی (علیهماالسلام) رقم زدم و دیگران که در تاریخ فراوان‌اند.\\ بحث جمال و زیبایی در نهضت حسینی؛ جمله حضرت زینب (سلام‌الله‌علیها) چه بود در مقابل عبیدالله؟ {\large «مَا رَأَيْتُ إِلاَّ جَمِيلاً {\textbf{15}}»،} سرور، شعف و زیبایی موج می‌زند.\\ بحث برنامه‌ریزی برای بهترین ضربه به دشمن؛ کمتر موردتوجه قرار گرفته است.\\ بحث معنای زندگی؛ خود این بحث، بحث بسیار شیرینی است. این را از کجا ما به دست می‌آوریم؟ از کلماتی که اصحاب اباعبدالله (علیه‌السلام) شب عاشورا گفته‌اند تعبیرش این بود که زندگی بدون حسین بی‌معناست.\\ گفتند ما برویم که بخواهیم زندگی کنیم؟ زندگی بدون تو بی‌معنا است. معنای زندگی یعنی چیزی که اگر آن را از شخص بگیری زندگی برایش پوچ است.\\ آماده خودکشی است حالا برای یک نفر آلبوم تمبرش است برای یک نفر فوتبالش است، برای یک نفر چیز دیگری است و بستگی به افراد دارد. \item پانزدهم، تحلیل‌های نادرست و تحلیل صحیح نهضت حسینی؛ حدود ده تحلیل ناصحیح از نهضت اباعبدالله (علیه‌السلام) وجود دارد درصورتی‌که یک تحلیل درست است که این قابل‌بررسی و توجه است. \item شانزدهم، بحث تحریفات عاشورا؛ تحریفات لفظی، تاریخی و معنوی. به این بحث مرحوم میرزا حسین نوری در کتاب لؤلؤ و مرجان پرداخته است و نیز مرحوم شهید مطهری در حماسه حسینی پرداخته است و همچنین مرحوم آیتی در بررسی تاریخ عاشورا پرداخته است. \item هفدهم، ابعاد عاشورا؛ فضائل و رذائل در عاشورا در اوج متجلی است، هم فضائل هم رذائل. فضائل در جبهه حسینی و رذائل در جبهه یزیدی است. اینها را باید بیرون کشید و توضیح داد. \item هجدهم، علل و اهداف قیام عاشورا؛ مقام معظم رهبری روی این تأکید دارند. بحث بسیار مفصلی است. در همان نامه‌ای که حضرت به محمد بن حنفیه نوشتند، اشاراتی آمده است: {\large «وَ أَنِّي لَمْ أَخْرُجْ أَشِراً وَ لاَ بَطِراً وَ لاَ مُفْسِداً وَ لاَ ظَالِماً »،} این چهار مورد را نفی می‌کند، {\large «وَ إِنَّمَا خَرَجْتُ لِطَلَبِ اَلْإِصْلاَحِ فِي أُمَّةِ جَدِّي صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ أُرِيدُ أَنْ آمُرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ أَنْهَى عَنِ اَلْمُنْكَرِ وَ أَسِيرَ بِسِيرَةِ جَدِّي وَ أَبِي عَلِيِّ بْنِ أَبِي طَالِبٍ عَلَيْهِ السَّلاَمُ {\Large{16}}.»}\\ بحث احیای امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر، در همین احیای سیره نبوی است. \item نوزدهم، روزشمار نهضت حسینی؛ این در حقیقت نگاه تاریخی به جریان کربلا است. از مرگ معاویه شروع می‌شود و نامه‌ای که یزید به استاندار مدینه می‌نویسد سپس برخورد امام حسین (علیه‌السلام) با این مسئله و خروج امام حسین (علیه‌السلام) از مدینه، رسیدن به مکه، توقف چندماهه در مکه، ملاقات‌های با عبدالله بن زبیر و مردم. بحث تشکیل هسته ترور، خروج امام حسین (علیه‌السلام) از مکه به سمت کوفه و جریانات بین راه تا... .\\ این بحث چون تاریخی است برای مخاطب‌هایی که یک مقدار سطح علمی مردم پایین‌تر است شاید مناسب‌تر باشد. \item بیستم، بررسی شهادت در اسلام و تطبیق این فرهنگ با فرهنگ سایر ملت‌ها. به چه مناسبت این بحث را مطرح می‌کنیم؟ به این مناسبت که شهدای کربلا برترین شهدای اسلام‌اند و عباس بن علی (علیهماالسلام) در میان آن‌ها برترین است؛ {\large « وَ إِنَّ لِلْعَبَّاسِ‌ عِنْدَ اَللَّهِ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى مَنْزِلَةً يَغْبِطُهُ بِهَا جَمِيعُ اَلشُّهَدَاءِ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ {\Large{17}}»} طبق تعبیر روایت. \item بیست و یکم، بحثی که من از آن تعبیر می‌کنم به خورشید بر نی؛ البته این موضوع شاید در دهه دوم محرم بیشتر قابل‌بررسی باشد. خورشید بر نی ماجرای سر مبارک اباعبدالله (علیه‌السلام) بعد از شهادت و بعد از عاشورا است. در این جزوه‌ای که ما نوشتیم در این بحث خورشید در نی من چهل نکته، چهل مطلب و چهل گام راجع به سر که آن سر مطهر چه نقش‌آفرینی داشته است، خیلی قابل‌توجه است. \item بیست و دوم، نقش عاشورا و نهضت حسینی در جهان معاصر؛ این در مجامع دانشجویی خیلی جواب می‌دهد و خیلی مورد اقبال است. اصلاً انقلاب ما انقلابی بود که باتوجه‌به نهضت حسینی پیروز شد. جریان حزب‌الله لبنان، جریان پیروزی‌هایی که ما در مکان‌های مختلف دنیا داریم و... این قابل‌توجه و قابل دقت است. \item بیست و سوم، شرح و تفسیر دعای عرفه امام حسین (علیه‌السلام)؛ دعای عرفه دائرةالمعارف است. متأسفانه ما یک روز در سال می‌خوانیم و رد می‌شویم. \item بیست و چهارم، بحث معجزات و کرامات در عاشوراست؛ حدوداً ده معجزه و کرامت روز عاشورا تحقق پیدا کرده و این‌ها معمولاً مغفول است با اینکه قابل‌توجه است. \item بیست و پنجم، بحث دو فریضه مهم امربه‌معروف و نهی‌ازمنکر است؛ این نیز به اعتبار کلمات خود سیدالشهداء (علیه‌السلام) است: {\large «أَ لاَ تَرَوْنَ أَنَّ اَلْحَقَّ لاَ يُعْمَلُ بِهِ وَ أَنَّ اَلْبَاطِلَ لاَ يُنْتَهَى عَنْهُ؟ »،} مرحوم شهید مطهری در این زمینه در حماسه حسینی بحث زیبایی دارد. \item بیست و ششم، بررسی سیره پیامبر و سیره امیرالمؤمنین (علیهما الصلوة و ‌السلام)؛ با این بهانه که امام حسین (علیه‌السلام) فرمودند: هدف قیام من احیای سیره نبوی و سیره علوی است. بهترین کتاب برای بررسی این دو سیره چند کتابی است که خدمتتان عرض می‌کنم؛\\ اول، سیرة النبی مرحوم علامه طباطبایی که ترجمه هم شده است؛\\ دوم، جلد ششم تفسیر المیزان؛ در صفحه ۳۲۱ مرحوم علامه طباطبایی بحث مفصلی درباره سیره پیامبر دارد؛\\ سوم، تفسیر موضوعی حضرت آیت‌الله جوادی یک جلد سیره رسول‌الله (صلی الله علیه و آله و سلم) است؛\\ چهارم، الصحیح من سیرة النبی الأعظم نویسنده جعفر مرتضی عاملی است که این در یک جلد خلاصه شده و خلاصه‌اش برای شما البته مفیدتر است. \item بیست و هفتم، نقش زن در نهضت عاشورا؛ اگر جایی مخاطبتان بانوان هستند این موضوع خیلی مهم است. زینب، ام‌کلثوم، فاطمه بنت الحسین، سکینه، همسر زهیر بن قین (علیهما‌السلام) که زهیر را حسینی و کربلایی کرد، بانوی شهیده و همسر عبدالله بن عمیر کلبی که مستجاب‌الدعوه بود، دعا کرد و همان جا بالای سر جنازه شوهرش شهید شد که بحث قابل‌توجهی است. \item بیست و هشتم، نقش کودکان در نهضت حسینی؛ اگر در مدرسه راهنمایی یا دبستان و مانند آن بحث می‌کنید، بحث قابل‌توجهی است. حدود ده کودک در کربلا شهید شده‌اند و کودکان در جریان اسارت کارها کردند که این در تاریخ آمده است. \item بیست و نهم، بحث نژادها در کربلا؛ در کربلا ایرانی، ترک، رومی، حبشی و عرب داریم با گرایش‌ها و قبائل مختلف که قابل‌توجه و قابل دقت است. \end{enumerate} این مباحث به یک معنا مستقیم گره می‌خورد به سیدالشهدا (سلام‌الله‌علیه) که من خدمتتان عرض کردم.\\ یک موقعی به فکر افتادیم که حالا چون بنده دهه اول محرم‌الحرام در دانشگاه شیراز معمولاً منبر می‌روم و سنگین‌ترین مجلس یعنی سنگین‌ترین هیئت مذهبی دانشجویی در سراسر کشور است و جمعیت مفصلی هم دارد، ما فکر کردیم که یک مقدار روش را تغییر بدهیم.\\ هیئت محبین اهل‌بیت (سلام‌الله‌علیهم) در عرفه چند هزار جمعیت دارد، ما هر ساله می‌آمدیم یک برگه‌ای را از یک سری عناوین می‌فرستادیم شیراز. اینها را تکثیر می‌کردند در دعای عرفه پخش می‌شد. به مخاطب می‌گفتیم شما اولویت اول و دوم و سوم خود را مشخص کن!\\ اتفاقاً ما هم بر اساس همین اولویت‌های اول، دوم و سوم که مشخص می‌شد می‌رفتیم و آنجا سخنرانی می‌کردیم. در این موضوعاتی که من اینجا نوشتم تا الان حدود ۱۶۵ موضوع در اینجا استخراج کردم البته حدود پنجاه مورد آن جدید است؛ ولی در این صد مورد اول این موضوعات بیشترین اقبال را از طرف مخاطبین و دانشجوها داشته است؛ \begin{enumerate} \item از خود تا خدا؛ \item چگونه از اهل‌بیت (علیهم‌السلام) شویم؛ \item مدیریت موفق عمر؛ \item ابعاد فراموش شده نهضت حسینی؛ \item جوان مسلمان و دنیای معاصر؛ \item نشانه‌های آخرالزمان؛ \item شرح و تفسیر زیارت عاشورا هشت گفته نشد؛ \item مراتب پاکی؛ \item راه‌های علمی و عملی ترک گناه؛ \item صفات عاشوراییان؛ \item حرمت حرم دل؛ \item هفت شین کربلا. شخصیت، شور، شیدایی، شب، شرم، شکر و شهادت؛ \item چشم دل چشمه دل؛ \item گناهان علمی خیلی بحث مهمی است مخصوصاً در مجامع دانشجو؛ \item خودسوزی و خودسازی؛ \item خانه‌تکانی خانه دل (توبه، توبه نصوح)؛ \item پاسداری حریم دل (مراقبه)؛ \item رابطه جهل و گناه و علم و عصمت؛ \item دروغ به خود؛ \item دیدار باخدا؛ \item توحید درمانی؛ \item ذکر سکوت؛ \item ارتباط قلب و زبان در سلوک الی الله؛ \item غفلت پاشنه آشیل شیطان؛ \item چگونگی رابطه شیطان با انسان؛ \item قوی‌تر از شیطان (شیطان انس)؛ \item شیطان مسلمان (روایت پیغمبر صلی الله علیه و آله و سلم: {\large «شَیطَانِی أَسلَمَ بِیَدِی {\Large{18}}.»})؛ \item همنشین پیامبر در بهشت؛ روایاتی داریم که پیغمبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نسبت به افرادی فرموده است: من با فلان افراد {\large «کَهَاتَینِ.»} انگشتشان را کنار یکدیگر قرار می‌دادند. مثلاً {\large «أَنَا وَ كَافِلُ اَلْيَتِيمِ كَهَاتَيْنِ فِي اَلْجَنَّةِ {\Large{19}}.»} من با کسی که یک نفر یتیم را کفالت کند همنشین هستم. این روایتش خیلی شیرین است. \item بیم و امید؛ بحث خوف و رجا که بحث بسیار شیرینی است؛ \item سوختن و ساختن، ساختن و سوختن؛ این دو بحث است؛ \item تحول در زندگی. \end{enumerate} این موارد عناوینی بود که به ترتیب اهمیت خدمتتان عرض کردم، البته عناوینی که ما داریم اینجا بیش از این است؛ یعنی حدود صد و شصت عنوان را من اینجا یادداشت دارم. بعضی از این‌ها را در موردشان من نوشته دارم در حد کتاب، بعضی در حد مقاله، بعضی را راجع به آنها سخنرانی کردم، بعضی را در موردش یادداشت و چرک‌نویس دارم، بعضی‌ها هم فقط عنوان است و هیچ کاری در موردش نشده است. به نظرم برای بیست سال محرم و صفر مطلب داریم، کتاب در خدمتتان هستیم. برنامه نرم‌افزاری معمولاً انسان را می‌تواند موفق کند؛ مثلاً من در بحث چگونه از اهل‌بیت (علیهم‌السلام) شویم، آن چیزی که در ذهن همه هست، همان روایت مشهور {\large «سلمان منا اهل‌البیت»} است؛ اما در گود قضیه که وارد شدیم، دیدیم چقدر این بحث شیرین و مفصل است؛ یعنی {\large «منّا»،} {\large «لیس منا»،} {\large «مِنِّی»} کلیدواژگان مختلفی به کار برده شده است، سپس طبقه‌بندی می‌کنیم، بخشی به اعتقادات گره می‌خورد، بخشی به رفتارها گره می‌خورد، بخشی به فضائل اخلاقی و بخشی به رذائل اخلاقی مرتبط است. یک بحث خیلی جالب است و خیلی هم اقبال شد که آیا اصلاً این ویژگی مال سلمان است یا اصلاً راهکار دارد؟ راهکارش چیست و چگونه است؟ و آیا یک امر مشکک است یا نه یک امر بسیط است و یک امری است که درجه ندارد.\\ این موارد به نظرم قابل کار و بحث‌وبررسی است؛ یعنی رفقا از عهده‌اش بر می‌آیند. بالاخره سخنورید و اهل تبلیغ!\\ من خدمت عزیزان هستم اگر سؤالی هست؟\\ یکی از حضار: استاد شما باتوجه‌به این موضوعاتی که مطرح کردید، این موضوعات را باتوجه‌به جامعه الان ما، یعنی جریانات اجتماعی که الان حاکم است در جامعه، کدام را بیشتر پر اهمیت می‌دانید؟\\ پاسخ استاد: سؤال بسیار خوبی است. ببینید یک بحث، بحث به نظر من رهبری در اسلام خیلی مهم است؛ یعنی الان خیلی به این بحث محتاجیم. یک بحث، بحث امتحان است. خیلی مهم و خیلی موردتوجه است امروز و به نظرم باید مورد عنایت و دقت قرار بگیرد.\\ یک بحث، بحث مباحث معرفتی است به‌خاطر اینکه بحث عرفان‌های کاذب دارد خیلی غوغا می‌کند. اگر انسان بتواند باتکیه‌بر مثلاً دعای عرفه سیدالشهدا تراز معرفتی جوان‌ها و مردم را بالا بیاورد که اینها جذب بشوند.\\ سؤال شما یک مقدار کلی بود. اگر من مخاطب را بدانم کیست! بهتر می‌توانم راهکار ارائه کنم. من یک موقع دارم؛ مثلاً در یک روستای پنجاه خانواری یا صد خانواری، منبر می‌روم، یک موقع در یک جمع دانشگاهی است.\\ روز تاسوعا وارد مجلس شدیم برای سخنرانی ظهر تاسوعا، مسئول جلسه که دم درب ایستاده بود، آقای دکتر علی هادی در گوش من گفتند: آقا تا الان بیست و یک استاد تمام، وارد جلسه شدند؛ نه استادیار و دانشیار و اینها، نه‌! بیست و یک استاد تمام وارد جلسه شده‌اند. خوب یک موقع وزن جلسه این است که ده‌ها دانشیار، استادیار یا مثلاً استاد هستند، این یک بحثی می‌طلبد. یک موقع نه انسان در یک روستایی دارد سخنرانی می‌کند آن باز یک بحث دیگری است. در مجامعی مثلاً دبیرستان‌های دخترانه و پسرانه نیز مختلف است. ولی اگر مجامع عام است به‌صورت کلی این سه یا چهار بحث، امروزه خیلی مطرح است. به‌خاطر شرایط فعلی، ما بحث انتخابات را هم در پیش داریم. جا دارد دیگر من این نکته را عرض بکنم. عزیزان هر کجا که هستند در هر مجموعه حتماً باید ذکر توسل داشته باشند. اگر مقتل‌خوانی‌شان ضعیف است یک شعر خوب را پیدا کنند و با سوز بخوانند.\\ دو مجموعه به نظر من در شعر برای ما کافی است؛ یکی نخل میثم آقای سازگار همه جلدهایش که واقعاً بی‌نظیر است؛ یکی هم گلچین احمدی آقای احمدی گرجی؛ این دو کتاب کافی است؛ یعنی چهار، پنج جلد گلچین احمدی و چهار، پنج جلد نخل میثم انسان را مستغنی می‌کند. البته انسان باید بگردد. آقای سازگار همه شعرهایش خوب است؛ ولی گلچین احمدی را انسان باید بگردد؛ ولی کافی است و دیگر نمی‌خواهد با خودش در مورد شعر کتابی ببرد.\\ برای مقتل هم به نظر ما بهترین کتابی که الان در دسترس است کتاب مقتل جامع است که دو جلد است. یک جلدش قبلاً چاپ شده، جلد دومش را هم قرار است تا محرم‌الحرام برسانند. مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) دارد چاپ می‌کند زیر نظر آقای مهدی پیشوایی؛ آقای پیشوایی که سیره پیشوایان را نیز نوشته است. دو جلد است و ظاهراً هر جلدش هم پانصد صفحه است. حالا اگر آن دم‌ دستتان نیست {\large «دَمعُ السُّجُوم»} ترجمه {\large «نَفَسُ المَهمُوم»} مرحوم شیخ عباس قمی، مرحوم شیخ عباس قمی کتابی دارد در مقتل به نام {\large «نَفَسُ المَهمُوم»} که دو ترجمه دارد؛ ترجمه مرحوم آیت‌الله شعرانی به نام {\large «دَمعُ السُّجُوم»} خیلی پر مطلب است و خیلی مقتل قابل‌اعتنا و قابل‌توجهی است. اگر به آن مقتل جامع که آقای پیشوایی که مسئول پروژه بوده است، دسترسی پیدا کردید برای استفاده بهتر است و جلد اولش مدتی است چاپ شده است. برای جلد دومش هم من با مسئول انتشارات مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی (ره) سه یا چهار روز قبل، تماس داشتم و گفتند: تمام تلاشمان این است که تا محرم برسانیم. به نظرم مقتل خوبی است.\\ مقتل همین دو کافی است. شعر نیز همان دو کافی است و به نظر می‌رسد مفید است.\\ برای تاریخ کربلا خود بحار جلد چهل و چهار و چهل و پنج خیلی پر نکته و خیلی پر مطلب است. بحار که دست انسان باشد انسان یک دور تاریخ کربلا را دارد. من در کتاب صد نکته از هزاران که این صد تا نکته است در یکی از نکاتش کتاب‌های نافع در زمینه زیارت، در زمینه امام حسین (علیه‌السلام) را ذکر کردم. حدود دوازده کتاب را من ذکر کردم که به نظرم این کتاب‌ها ارزشمند است. من سریع اسم این کتاب‌های نافع را خدمتتان بخوانم؛\\ {\large «نَفَسُ المَهمُوم»} که نوشته مرحوم آقای شیخ عباس قمی است؛\\ {\large «دَمعُ السُّجُوم»} ترجمه {\large «نَفَسُ المَهمُوم»؛} دو ترجمه دارد؛ یکی ترجمه آقای کوه کمره‌ای است، او هم خوب است و ترجمه {\large «دَمعُ السُّجُوم»} مرحوم شعرانی آن هم خوب است.\\ {\large «ابصار العین فی انصار الحسین»؛} قبلاً اسم این کتاب را بردم. بهترین کتاب در زمینه اصحاب اباعبدالله (علیه‌السلام) است؛\\ بررسی تاریخ عاشورا مرحوم دکتر محمد آیتی که مرحوم آقای مطهری می‌گوید در مورخین در صدسال معاصر بی‌نظیر است. ما مورخی مثل مرحوم آیتی نداریم. سخنرانی ایشان است؛ ولی بسیار پر مطلب است؛\\ حماسه حسینی مرحوم شهید مطهری گرچه سخنرانی است؛ ولی بسیار ارزشمند است؛\\ تأملی در نهضت عاشورا آقای رسول جعفریان؛ کتاب تازه چاپ شده ولی بسیار پر نکته و پر مطلب است؛\\ بررسی سخنان امام حسین از مدینه تا کربلا؛ گفتیم برای مرحوم آقای نجمی است؛\\ مقتل مقرم برای عبدالرزاق مقرم کتاب خوبی است؛\\ ثارالله؛ این کتاب را مؤسسه در راه حق چاپ کرده است، کتاب قدیمی است و چاپ جدید هم شده است، کتاب خوبی است؛\\ شهادت‌نامه امام حسین (علیه‌السلام) این کتاب هم برای من خیلی ارزشمند است. این خلاصه‌ای از دانشنامه امام حسین (علیه‌السلام) است که کار آقای ری‌شهری است. دانشنامه در چند جلد است. این شهادت‌نامه برای امام حسین (علیه‌السلام) است. مطالب نو زیاد دارد و تحقیقاتش قابل‌توجه است؛\\ مقتل جامع را هم که قبلاً عرض کرده بودم قابل‌توجه و قابل دقت است؛\\ برای روایت‌های دم‌دستی هم کتاب {\large «لَمَعَاتُ الحُسَینِ»} از مرحوم علامه حسینی طهرانی (ره) است، آن هم کتاب کوچک و قابل‌توجهی است.\\ این کتاب‌ها در مورد نهضت حسینی قابل‌توجه و عنایت است.\\ مباحث سیاسی حتماً باید در حد نمک مطرح بشود. بیشتر از آن مخاطب را خسته می‌کند و خوب نیست و در موضع‌گیری‌های سیاسی حتماً باید بر کلیات اکتفا بشود. انسان اگر از فرد و جناح خاصی جز رهبری که حسابش جداست اگر دفاع کرد بعد در بلایای آن گیر می‌کند و نمی‌تواند پاسخ دهد. به نظرم باید دفاع از کلیات باشد.\\ اگر بتوانید آغاز سخنرانی یک یا دو مسئله شرعی برای مردم بگویید خیلی خوب است؛ چون مردم مسئله نمی‌دانند.\\ سخنرانی هم حداکثر چهل دقیقه باشد؛ زیرا بیشتر کشش نیست الا زمانی که استثنایی باشد؛ مثلاً شب عاشورا است و جمعیت هم فراوان است و کشش مردم هم زیاد است، حالا می‌شود شصت دقیقه یا پنجاه دقیقه سخن گفت وگرنه خوب نیست بیشتر از آن مردم نمی‌کشند و نمی‌توانند.\\ اگر مجلس مداح دارد حتماً مداح با شما هماهنگ باشد و خزعبلات نخواند. گرچه گوش هم نمی‌دهند؛ ولی باید کنترل بشود و حتی تهدید بشود که اگر خیلی دروغ بخواند بالای منبر، شما رسوایش می‌کنید، چون واقعاً گاهی چیزهایی می‌گویند که منفّر است؛ یعنی نفرت ایجاد می‌کند.\\ یکی از حضار: شما تقلید از سبک‌هایی که تقلید از سبک‌های سخنرانی بزرگان هست را شما می‌پسندید اصلاً و کدام سبک را بیشتر؟ مثلاً بنده که تازه ابتدای کار هستم بروم از سخنرانی‌های جناب آقای فلسفی استفاده کنم؟ سبک آقای فلسفی را استفاده کنم؟ و اصلاً شما تقلید را می‌پسندید یا خیر؟\\ پاسخ استاد: عرض کنم خدمتتان که من معتقدم اگر انسان خودش را مقید به یک سبک بکند استعداد درونی‌اش را سرکوب کرده و این صلاح نیست. بله! این کار را می‌پسندم که انسان سبک‌های سخنرانی سخنرانان بزرگ را ببیند و از هر کدام گلچین کند، این خیلی مهم است.\\ فرض کنید از باب مثال عرض می‌کنم یکی از عوامل گیرایی منبر این است که انسان منبر را با رمز و راز شروع کند. منبری که عادی شروع بشود مخاطب هم آن را عادی تلقی می‌کند. منبر باید مثل این فیلم‌ها باشد که گاهی اصلاً ده دقیقه اول فیلم، دقیقاً معلوم نیست تو داری چه می‌گویی. از یک جای دوری شروع کردی اصلاً مخاطب نمی‌داند شما داری او را کجا می‌بری. یک‌دفعه او را می‌آوری در فضا، خیلی بهمان می‌چسبد. خب این یک سبک است. این یک هنر است. این را انسان ممکن است؛ مثلاً از منبر آقای مناقبی بگیرد. به‌عنوان‌مثال عرض می‌کنم. مرحوم فلسفی مثلاً در تمثیل یا آقای حائری شیرازی در تمثیل نمونه است. انسان بتوان این قوت تمثیل را از مرحوم فلسفی بگیرد. مرحوم کافی (رحمت‌الله علیه) در ذهن فروکردن یک مطلب استاد است؛ یعنی یک مطلب را چنان در مغز مخاطب فرومی‌کند که سی‌سال بعد می‌بینی دارد همان مطلب را می‌گوید که خدا رحمت کنه آقای کافی را این‌جوری می‌گفت! اینها نکاتی است که انسان از هر سخنور و از هر منبری یک‌بخشی را می‌گیرد و یک ترکیبی ایجاد می‌کند، یک چیزی ارائه می‌کند که به‌هرحال خیلی ارزشمند و قابل‌توجه است.\\ یکی از حضار: نام‌گذاری که شب‌های محرم مرسوم شده در جامعه ما، مثلاً شب اول، شب دوم نام‌گذاری شده این تا چقدر صحت دارد؟\\\ پاسخ استاد: این یک قرارداد است. نام‌گذاری شب‌های محرم یک قرارداد است و ما در کتاب صد نکته از هزاران پیرامون نهضت سالار شهیدان که نوشتیم یک مطلب هم عرض کردیم که بعد از انقلاب توسط آقای منصور ارضی یک تغییری ایجاد شده و این تغییر، تغییر مناسبی هم نبود؛ یعنی در گذشته این‌گونه بود که شب اول مسلم می‌خواندند. شب دوم ورود بود، شب سوم حبیب بود، شب چهارم حر بود، شب پنجم می‌آمدند دیگر وارد اهل‌بیت (علیهم‌السلام) می‌شدند. از عبدالله بن حسن شروع می‌کردند، حضرت علی‌اصغر، حضرت قاسم، حضرت علی‌اکبر، حضرت ابوالفضل و امام حسین (علیهم‌السلام). این عزیزان آمدند به‌جای اصحاب که حضرت حر و حبیب بود، گذاشتند طفلان حضرت زینب و حضرت رقیه (سلام‌الله‌علیهما) که در اینجا دو تا مشکل داریم؛\\ مشکل اول این است که فرزندان حضرت زینب طفل نیستند؛ ثانیاً یکی‌شان یقیناً فرزند حضرت زینب نیست. فرزند عبدالله بن جعفر هست؛ اما برای زن دیگری است. اصلاً برای حضرت زینب نیست. آن دیگری هم مشکوک است. یعنی در هر دو شک است. یکی مسلماً نیست، دیگری هم مشکوک است. ما آمدیم یک روضه‌ای را قرار دادیم که اصل روضه مشکوک است و حال اینکه وقتی شب حر بود حر مطرح می‌شد، خب بحث توبه حر را، انابه حر راف حسی که جوان من، نوجوان من با این روضه می‌گرفت و همه اینها از دست رفت.\\ در جریان حضرت رقیه هم که می‌دانید مرحوم آقای مطهری که تعبیرش این است، می‌گوید داستان حضرت رقیه افسانه است. این عین تعبیر ایشان است. آن کسی هم که تا الان تحقیقات نشان داده و توانستیم ثابت کنیم این است که حضرت امام حسین (علیه‌السلام) دختری به نام رقیه داشته است؛ ولی تاریخ می‌گوید این زنده مانده و زندگی کرده و ازدواج کرده و بچه‌دار شده و... \\ در مجموع جریان حضرت رقیه را ما از لحاظ تاریخی نمی‌توانیم اثبات کنیم. یک دختری بوده، سه‌ساله هم بوده، در بیابان هم سر آوردند هیچ جا نیست. اولین جایی که به این کیفیت نوشته شده کامل بهایی‌ست. کامل بهایی مال قرن نهم است و اصلاً در سنین قبل آمدیم پیدا کردیم که حضرت رقیه‌ای مثلاً بوده است و در جریان کربلا هم بوده و اما اینکه آنجا...\\ می‌خواهم بگویم پس باز هم این یک داستان مشکوکی است. ما آمدیم بحث اصحاب را کاملاً کنار ریختیم با اینکه در بحث اصحاب ما جون را داریم. آن جریان شهادت جون خیلی ارزشمند است. خود حبیب را از دست دادیم دو تا روضه...\\ ولی این آیه روایت ندارد یک قرارداد است.\\ قرارداد بدی هم نیست. حالا یک شب برای علی‌اکبر (علیه‌السلام) بخوانیم، یک شب برای علی‌اصغر (علیه‌السلام) بخوانیم. حالا با این طرح جدید که می‌آورند بچه‌های شیرخوار را هم می‌آورند در این مجالس بزرگ. خوب است؛ یعنی این مورد مشکلی نیست ولی می‌خواهم بگویم ماها باید مدیریت کنیم. وقتی مداح می‌گوید طفلان زینب، بگویی آقا طفل نیستند هر کدام قریب ۳۰ سال سنشان است، طفل نیستند. بعد هم یکی‌شان برای حضرت زینب است آن هم احتمالاً. دیگری یقیناً فرزند عبدالله بن جعفر همسر حضرت زینب از زن دیگری است و اصلاً فرزند حضرت زینب (علیها‌السلام) نیست و با آن دروغ‌های بعدی که حالا حضرت زینب (علیها‌السلام) نیامد به استقبال جنازه فرزندانش؛ چرا نیامد؟ چون از امام حسین (علیه‌السلام) خجالت کشید. اصلاً حضرت زینب مگر چند تا از جنازه‌ها را رفته است؟ یکی دو مورد را ما گزارش داریم. اصلاً ما هیچ دلیلی بر اینکه همه شهدا را به خیمة الشهدا منتقل کردند نداریم. یک تعداد اندکی به خیمه الشهدا منتقل شدند. دلیلی بر اینکه فرزندان حضرت زینب (علیها‌السلام) به خیمة الشهدا منتقل شدند اصلاً نداریم. ببینید دروغ پشت دروغ می‌شود و این چیز خوبی نیست. یک روحانی باید بی سند سخن نگوید، محقق باشد.\\ یکی از حضار: به قول شما آن‌قدر در سر مردم برخی مطالب را فروکردند، خصوصاً مسئله حضرت رقیه (سلام‌الله‌علیها) را فکر نکنم دیگر...\\ پاسخ استاد: من الان خودم منکر جریان حضرت رقیه (سلام‌الله‌علیها) نیستم. جریان حضرت رقیه (سلام‌الله‌علیها) را خودم می‌خوانم. چون من با ملاک‌های دیگری این مسئله را اثبات می‌کنم؛ یعنی من اگر بخواهم برای حضرت رقیه (سلام‌الله‌علیها) صحبت کنم و حرف بزنم برای این مسئله ملاک‌های دیگری دارم؛ مثلاً فرض کنید یکی از ملاک‌های من برای تشخیص حقیقت، مراجعه اولیای الهی است.\\ من وقتی می‌بینم سر قبر حضرت رقیه (سلام‌الله‌علیها) به‌عنوان اینکه دختر امام حسین (علیه‌السلام) است؛ فرض کنید آقای قاضی (ره) می‌رود، آقای حداد (ره) می‌رود، آقای سید محمدحسین حسینی طهرانی (ره) می‌رود و... این برای من حجت است. من می‌خواهم بگویم من حق را فقط از راه گزارش تاریخی به دست نمی‌آورم. این‌جوری نیست!\\ مثال برایتان بزنم؛ اگر بخواهید شما دقت بکنید مسجد جمکران سند ندارد؛ چرا؟ چون مستند مسجد جمکران، یک خواب است. حسن بن مسلم جمکرانی این خواب را دیده است و خواب هم از نظر فقهی حجت نیست مطلقاً؛ لذا بعد از آن هم خیلی خواستند جمکران بسازند. همین‌جا در مشهد گفتند آقای ابطحی می‌خواست در قاسم‌آباد یک جمکران بسازد دوبرابر آن جمکران در قم، وزارت اطلاعات جلوی ایشان را گرفته است. گفتند: ما هم خواب دیدیم.\\ ببینید؛ ولی کسی می‌تواند جمکران را انکار کند؟ به قول آقای بهجت (ره) بااین‌همه بروزات، بااین‌همه ظهورات، بااین‌همه رؤیت‌ها و ملاقات‌ها که آنجا شده است؛ گاهی وقت‌ها یک مسئله‌ای ممکن است ریشه اولیه‌اش چندان مستحکم نیست؛ ولی وقتی می‌آییم جلو می‌بینیم شواهد دیگری آن را تأیید می‌کند؛ لذا من هم نخواستم بگویم روضه حضرت رقیه (سلام‌الله‌علیها) را نخوانید. مراد من این نبود. روضه حضرت رقیه سلام‌الله‌علیها جایش برای دهه دوم، سوم و چهارم محرم است. روضه حضرت رقیه جایش شب سوم در دهه اول محرم‌الحرام نیست. از اول تا دهم برای جریان کربلا است. جریان کربلا یعنی حر، یعنی حبیب، یعنی ورود؛ مسلم (سلام‌الله‌علیه) که گذشته است و رقیه (سلام‌الله‌علیها) جریان بعد است مثل مثلاً رأس الحسین، مجلس عبیدالله، مجلس یزید همگی دهه‌های بعد است. من بیایم شب اول محرم مثلاً ماجرای سر را توی تشت بخوانم کج‌سلیقگی است. هنوز اول محرم است. نه به سلیقه می‌خورد نه به... .\\ نمی‌خواهم بگویم خوانده نشود؛ بلکه سر جایش، مثل قدیم خوانده شود، قدیم در دهه دوم، سوم یا دهه‌های بعدی از رقیه (سلام‌الله‌علیها) می‌خواندند.\\ یکی از حضار: حاج‌آقا طرح مباحث معرفتی مثل جریان‌های نوظهور، به‌هرحال مباحثی را کم‌کم مطرح می‌کنند به‌خاطر آن خلئی است که از جانب امثال بنده یا... آن مباحث طرح نشده است. آیا باید به‌صورت حاشیه‌ای به مطالب آن‌ها هم اشاره کرد یا لازم نیست؟\\ پاسخ استاد: ببینید اگر مخاطب شما ذهنش آلوده شده یا احتمال می‌دهید آلوده بشود جای طرح دارد وگرنه نه!\\ مخاطب‌های شما یک آدم‌هایی هستند که اگر الان هم بحث "اوشو {\textbf{20}}" برایش مطرح نباشد یک سال دیگر یا شش ماه دیگر بحث "اوشو" برایش مطرح می‌شود؛ باید اوشو را بشویید و بگذارید کنار!\\ عرفان هندی یا سرخ‌پوستی را بشویید بگذارید کنار؛ ولی اگر توی جمعی هستید که ذهن‌ها آلوده نیست، سالم است به نظرم نیاز نیست، پس فرق می‌کند. مخاطب با مخاطب متفاوت است. مثلاً در دانشگاه‌های ما واقعاً مبتلی‌به است؛ مانند سؤال دبیرستانی‌ها غالباً... .\\ عرض بکنم این دیگر تشخیصش به مخاطب شماست. کلیتش همین است که اولین هنر یک مبلغ، مخاطب‌شناسی است که حالا مخاطبش کیست و چیست و چه چیزی نیاز دارد. \begin{center} {\large «الحمدلله رب العالمین.»} \end{center} \newpage \begin{center} \Large{فهرست منابع} \end{center} \begin{enumerate} \item مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مسترحمی، هدایت‌‌الله، غفاری، علی‌‌اکبر، بهبودی، محمدباقر، مصباح یزدی، محمد تقی، محمودی، محمدباقر، خرسان، محمدمهدی، و دیگران. ۱۴۰۳. بحار الأنوار. ۱۱۱ ج. بیروت - لبنان: دار إحياء التراث العربي، ج 75، ص 117. \item مفید، محمد بن محمد، و مؤسسة آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث. ۱۴۱۳. الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد. ۲ ج. قم - ایران: المؤتمر العالمي لألفية الشيخ المفيد، ج 2، ص 39. \item مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مسترحمی، هدایت‌‌الله، غفاری، علی‌‌اکبر، بهبودی، محمدباقر، مصباح یزدی، محمد تقی، محمودی، محمدباقر، خرسان، محمدمهدی، و دیگران. ۱۴۰۳. بحار الأنوار. ۱۱۱ ج. بیروت - لبنان: دار إحياء التراث العربي، ج 44، ص 325. \item مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مسترحمی، هدایت‌‌الله، غفاری، علی‌‌اکبر، بهبودی، محمدباقر، مصباح یزدی، محمد تقی، محمودی، محمدباقر، خرسان، محمدمهدی، و دیگران. ۱۴۰۳. بحار الأنوار. ۱۱۱ ج. بیروت - لبنان: دار إحياء التراث العربي، ج 75، ص 116 و 117. \item برای اطلاع بیشتر ر.ک به سماوی، محمد، و طبسی، محمدجعفر. ۱۳۸۴. إبصار العین في أنصار الحسین. ۱ ج. قم ایران: زمزم هدايت. \item برای اطلاع بیشتر ر. ک به شمس‌الدین، محمد مهدی، و غریری، سامی. ۱۴۲۹-۲۰۰۸. أنصار الحسين عليه السلام. ۱ ج. قم - ایران: دار الکتاب الإسلامي. \item برای اطلاع بیشتر ر. ک به جمعی از نویسندگان، بینش، عبدالحسین، مقیمیفرد، علی، رحمتی، رضا، دریاب نجفی، باقر، شاکر، ابو القاسم، مظفری، محمد، جمشیدی، سعید، و رضایی، اکبر. ۱۳۸۵. پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. ۱ ج. قم - ایران: زمزم هدايت. \item برای اطلاع بیشتر ر.ک به شهید اول، محمد بن مکی، موحد ابطحی اصفهانی، محمدباقر، و مدرسه الامام المهدی عجل الله تعالی فرجه الشریف. ۱۴۱۰. المزار. ۱ ج. قم - ایران: مدرسة الإمام المهدي (علیه السلام‏)، ص 185 - 188. \item برای مطالعه کتاب می‌توانید از طریق پیوند https://library.tebyan.net/fa/Viewer/Text/220817/ اقدام بفرمایید. \item مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مسترحمی، هدایت‌‌الله، غفاری، علی‌‌اکبر، بهبودی، محمدباقر، مصباح یزدی، محمد تقی، محمودی، محمدباقر، خرسان، محمدمهدی، و دیگران. ۱۴۰۳. بحار الأنوار. ۱۱۱ ج. بیروت - لبنان: دار إحياء التراث العربي، ج 44، ص 329. \item برای مطالعه بیشتر ر.ک به فهری زنجانی، احمد، و ابن‌طاووس، علی بن موسی. بدون تاریخ. اللهوف علی قتلی الطفوف. ۱ ج. تهران - ایران: جهان، ص 174 - 186. \item محمدی ری‌شهری، محمد، و عده ای از فضلا. ۱۴۳۲-۲۰۱۱. موسوعة معارف الکتاب و السنة. ۱۰ ج. بیروت - لبنان: مؤسسه علمی فرهنگی دار الحديث. سازمان چاپ و نشر، ج 3، ص 26. \item . بحرانی، عبد الله بن نور الله، موحد ابطحی اصفهانی، محمدباقر، و مدرسه الامام المهدی علیه السلام. بدون تاریخ. عوالم العلوم و المعارف و الأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال. ۱۱ ج. قم - ایران: مدرسة الإمام المهدي (علیه السلام‏)، ج 17، ص 283. \item قمی، عباس. ۱۳۷۹-۱۴۲۱. نفس المهموم في مصيبة سيدنا الحسين المظلوم. ۱ ج. قم - ایران: المکتبة الحيدرية، ص 265. \item فهری زنجانی، احمد، و ابن‌طاووس، علی بن موسی. بدون تاریخ. اللهوف علی قتلی الطفوف. ۱ ج. تهران - ایران: جهان، ص 160. \item مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مسترحمی، هدایت‌‌الله، غفاری، علی‌‌اکبر، بهبودی، محمدباقر، مصباح یزدی، محمد تقی، محمودی، محمدباقر، خرسان، محمدمهدی، و دیگران. ۱۴۰۳. بحار الأنوار. ۱۱۱ ج. بیروت - لبنان: دار إحياء التراث العربي، ج 44، ص 329. \item ابن‌بابویه، محمد بن علی، و کمره‌‌ای، محمدباقر. ۱۳۷۶. الأمالي للصدوق. ۱ ج. تهران - ایران: کتابچی، ص 463. \item با اندک تغییری، مسلم بن حجاج، و عبدالباقی، محمد فؤاد. ۱۴۱۲-۱۹۹۱. ‌صحیح مسلم. ۵ ج. قاهره - مصر: دار الحدیث، ج 4، ص 2168. \item مجلسی، محمدباقر بن محمدتقی، مسترحمی، هدایت‌‌الله، غفاری، علی‌‌اکبر، بهبودی، محمدباقر، مصباح یزدی، محمد تقی، محمودی، محمدباقر، خرسان، محمدمهدی، و دیگران. ۱۴۰۳. بحار الأنوار. ۱۱۱ ج. بیروت - لبنان: دار إحياء التراث العربي، ج 35، ص 157. \item Osho \end{enumerate} \end{document}