هدف بعثت انبیاء، احیای اخلاق الهی و انسانی و هدف بعثت پیامبر خاتم، تتمیم مکارم اخلاق بوده است. طبیعتاً امام باقر علیه السلام به عنوان وصی رسول خدا صلی الله علیه و آله که از حضرتش لقب «شکافنده دانش» را هدیه گرفته است، یکی از ساحات آموزشی و پرورشی خود را ساحت اخلاق و عرفان قرار داد و این روایت جابر بن یزید جعفی از حضرت، خود، نمونه‌ای از این تلاش است.

ممکن است تصور شود زرنگی دینی همان خوش‌ذهنی است. چنین نیست. زیرکی دینی ترکیبی است از خوش‌ذهنی در امور آخرتی، به علاوه دانش صحیح، همت بلند و عمل خالص بسیار پیوسته بهنگام. اینهاست که جان را متنوّر می‌کند و چشم دل را باز می‌گرداند. مؤمن با نور خدا می‌بیند.

کتاب راه خدا نوشته حسین‌بن علی بحرانی است که با ترجمه علی رضایی‌تهرانی منتشر شده است. کتاب راه خدا ترجمه کتاب مشهور الطریق الی الله است. که از بهترین رساله‌های اخلاقی شیعی است که از زمان تألیف تا امروز با اقبال اهل دل و سالکان طریق معنا مواجه بوده است. مرحوم علامه سید محسن امین یکی از عالمان بزرگ شیعه درباره کتاب راه خدا و مؤلف آن می‌نویسد: حسین بن علی بن‌صادق صادق بحرانی، عالمی دانا و فاضل بود که در حدیث و رجال و عرفان تبحر داشت. او را کتابی در اخلاق و سلوک معنوی به شیوه اهل‌بیت علیهم‌السلام است که بس نیکو است. مرحوم علامه سید حسن صدر درباره این اثر می‌گوید: در زمینه مسائل اخلاقی، کلامی نیکوتر از کلام بحرانی نیافتم. اولین ویژگی مهم کتاب راه خدا، جامعیت و اعتدال آن است؛ زیرا مؤلف بیشتر مباحث مهم اخلاقی را در کتاب خود آورده است؛ گاهی به تفصیل و گاهی به اشاره. همچنین گفت وگو دربارە مساله‌ای، او را از اشاره به مساله‌ای دیگر غافل نکرده است؛ مثال اگر از شکرگزاری به درگاه خالق متعال گفته است، دربارە سپاسگزاری از مخلوق نیز سخن گفته است، تا یکی، موجب غفلت از دیگری نشود. با وجود این، خواننده هرگز احساس پرا کندگی و گریزهای بیهوده نمی‌کند. ویژگی دیگر کتاب راه خدا، اهتمام مؤلف به اخلاق عملی و پرهیز از مباحث پیچیده نظری در علم اخلاق است. کتاب، بیشتر ناظر به مباحثی است که به کار اهل دل و عمل می‌آید و در آن اثری از مسائل نظری نیست. بدین رو می‌توان آن را راهنمای اخلاق عملی نامید. امتیاز مهم و برجستە دیگر کتاب، التزام آن به شیوە معصومین در اخلاق و سلوک است. بدین رو هر سخنی که می گوید، آن را به حدیثی از پیامبر(ص) یا اهل بیت می آراید. خوانندە این کتاب پس از مطالعە آن، با مشی و منش حضرات معصومین در اخلاق آشنا می‌شود و می‌تواند پا در جای پای آنان بگذارد. علاقه عالمان شیعه به این کتاب مختصر و ساده، نشانگر آن است که مؤلف آن دانشمندی مهذب و اهل معنا بوده است و اهتمام مؤلف به اخلاق عملی و پرهیز از مباحث پیچیدۀ نظری در علم اخلاق است. کتاب، بیشتر ناظر به مباحثی است که به کار اهل دل و عمل می‌آید و در آن اثری از مسائل نظری نیست. بدین رو میتوان کتاب راه خدا را راهنمای اخلاق عملی نامید. کتاب راه خدا به شما کمک می‌کند تا به راهی بروید که یکی از برترین راه‌های شبعیان است. این مسیر روشنگر است و سعادت دنیا و آخرت مسلمانان را می‌سازد. از مهم‌ترین اصول اخلاق اسلامی رابطه با خدا استن یعنی کارهایی که آدمی باید در برابر خدا انجام دهد. دیگری، رابطه با مردم است یعنی برخورد فرد و رفتارهایش با مردم و اعضای جامعه، مانند رفتار نقش‌های خانواده و دوستی. سوم رابطه با خود است در چارچوب برخورد انسان با خودش یعنی موارد ناصحیح را در درونش تغییر دهد.

حقیقت سیروسلوک چیزی جز سفر نیست؛ سفر به سوی کمال انسانی که همان عرفان و لقای الهی است. این سفر آگاهی هایی می طلبد و آمادگی هایی؛ زمانی دارد و زبانی؛ مبدئی دارد و مقصدی؛ مقاطعی دارد و منازلی؛ آدابی دارد و آفاتی؛ مرکبی می طلبد و راکبی؛ همراهانی دارد و راهزنانی؛ راهنمایی می خواهد و توشة راهی؛ حالاتی به ارمغان می آورد و مقاماتی؛ و همة اینها نیازمند بحث و بررسی است. نویسنده در این کتاب کوشیده است با نگاهی روشمند و نظمی منطقی همة این مباحث را، که در حقیقت ابعاد عرفان عملی شیعی است، به صورتی فراگیر به بحث بنشیند و شبهات را نیز بی پاسخ نگذارد. کتاب، در اصل طرح و محتوا، از ابداع بی بهره نیست و شاید در هدفی که دنبال می کند، بی بدیل باشد.

کتاب حاضر، در بر دارنده ی مجموعه نکاتی اخلاقی، اجتماعی، تاریخی، قرآنی و سیاسی در مورد ماهیت واقعه عاشورا و قیام امام حسین(ع) است. در این اثر به نکات متنوعی در مورد ویژگی ها و فضایل امام حسین و اصحاب ایشان، زینب کبری(س)، فرزندان و سایر خاندان آن امام در کربلا اشاره شده و از زوایای گوناگون به مطالعه این حادثه بزرگ پرداخته شده است. در همین زمینه نویسنده به مسایلی همچون: عزت حسنی، جریان عطش در کربلا، دلایل کم بودن یاران آن امام، علل وقوع این واقعه، ویژگی قاتلان شهدای کربلا، سنگینی مصایب سیدالشهداء، بایسته های عزاداری، الگو بودن قیام حسینی برای همه آزادگان جهان، ثواب بالای زیارت امام حسین در کربلا و گریستن برای آن امام، عدم جواز تقیه در حادثه عاشورا، بررسی جنبه های سیاسی این واقعه در مورد فروپاشی نظام بنی امیه و ابعاد معنوی عاشورا و اسرار آن اشاره نموده و به شرح معنای برخی از اصطلاحات و عناوین خاص مربوط به واقعه پرداخته است. وی اشعاری از شاعران در مدح و رثای امام حسین و یاران ایشان نقل کرده و مصایب این حادثه که مربوط به بعد از عاشورا بوده است را نیز به صورت اجمالی شرح کرده است.